Jos Oostendorp, 'het gezicht' van de nieuwe brouwerij
Algemeen'We hopen dat de Achterhoek straks net zo trots is op onze brouwerij als men op Grolsch is'
Door Henri Walterbos
GROENLO- Vanuit zijn woonplaats Glanerbrug rijdt hij tegenwoordig diverse malen naar Groenlo. Mochten de plannen goedgekeurd worden zal hij vanaf 1 januari 2018 weer dagelijks naar zijn geboorteplaats rijden. Dat de plannen rondom de brouwerij voor euforie in Groenlo zorgen doet 'de vrucht van een Grolse vader (Jan, timmerman bij Grolsch van 1955-1993) en een Lichtenvoordse moeder (Luus)' deugd. "Het is leuk dat je met veel mensen in contact komt die je kent, en zij jou. We hebben er ook bewust voor gekozen om op de inloopavond geen gelikte powerpointpresentatie te doen maar gewoon zelf uitleg te geven over de plannen, tussen de mensen. We willen heel toegankelijk blijven." Als 'vreemden' een brouwerij zouden willen beginnen zou de Grollenaar er wellicht een stuk terughoudender, afstandelijker en kritischer op hebben gereageerd, en mogelijk zelfs met een stuk wantrouwen. Zowel Andries de Groen, Frans de Groen als Jos Oostendorp voelen zich gewoon één van hen, één met hen, met dezelfde liefde voor de Achterhoek, hun geboorteplaats en de bierhistorie ervan.
Villa Adriana
Hij is er maar druk mee. "Tuurlijk ga ik liever met het brouwproces zelf en alles wat daarbij komt kijken aan de slag maar dit hoort er nu eenmaal bij. Als de raad het er straks hopelijk mee eens is, dan kunnen we vergunningen aanvragen. Midden vorig jaar zijn we met de gemeente in gesprek gegaan voor het opzetten van een brouwerij in Groenlo. We zijn toen samen langs locaties gelopen waar dat dan zou kunnen gebeuren. We waren er al snel uit dat Adriana de meest geschikte locatie zou zijn. Daar klopt het verhaal van. Dat gebouw ademt bierhistorie uit," legt Jos de keuze voor Villa Adriana nogmaals uit. Dat er nog geen optie op het pand is, is voor de drie initiators een bewuste keuze. "Je gaat niet maar zo een pand kopen als het bestemmingsplan er nog niet naar is. Dat moet je allemaal goed regelen."
Vragen en zorgen
Naast euforie zijn er ook vragen en zorgen bij Grollenaren. Over mogelijke geuroverlast, verkeersbewegingen, de grootte op termijn en of het proeflokaal niet een nieuwe horecaonderneming wordt. Jos schept duidelijkheid. "We hebben twee kleine keteltjes. Als ze op de volle capaciteit zitten dan brouw je twee keer per dag. Dan heb je een maisch*- en kookproces waarvan wij hebben gezegd dat de lucht dan niet de wijk in mag. We gaan dampcondensatie doen. Dat houdt in dat de lucht die eruit komt gecondenseerd wordt en afgevoerd in het riool. Net de uitslag van een onafhankelijk onderzoeksbureau binnen gekregen waarin het nogmaals onderzocht is, gebaseerd op de huidige situatie. Het voldoet niet alleen aan de norm, maar met de toepassing van dampcondensatie zul je de geur gewoon niet ruiken. We hopen dat we dat duidelijk kunnen maken. We zullen ook zeker niet groeien daar. Mocht het een succes worden dan moet je uitwijken naar de Laarberg. Maar je moet als speciaalbierbrouwerij ook weer niet te groot worden, want dan ben je niet speciaal meer. Wat verkeersbewegingen betreft kom je niet boven een vrachtwagen per dag uit. Wat bezoekers betreft verwachten we er 20.000 per jaar. De helft dagtoerisme, met de auto, circa twintig per dag, de andere helft met de fiets of bus misschien."
Geen horecabedrijf
Welke soorten bier er gebrouwen gaan worden, de namen ervan, daar zijn de heren nog niet uit. "Wel willen we biertypes en biernamen waar een verhaal achter zit. Speciaal-bierdrinkers willen dat graag weten, ook als ze in Amsterdam dat biertje drinken. Einde van het jaar moeten we daar uit zijn. Het moet gewoon een verrassend pakket zijn."
Tijdens het gesprek, dat bij Welgelegen plaatsvindt, waar Jos meerdere afspraken met leveranciers heeft, komt Tom Rooks binnengelopen, uitbater van Grolsch Brouwhuys de Lange Gang, het geboortehuis van Grolsch. Er worden handen geschud en al snel gaat het over de nieuwe brouwerij als Jos de kroegbaas vraagt wat hij van de plannen vindt. "Hoe meer reuring er komt, hoe beter het is," begint Tom. "Waar veel mensen bang voor zijn is dat er weer een horecabedrijf bij komt."
"Dat gaat gewoon niet gebeuren," antwoordt Jos direct. "Het wordt een proeflokaal met speciaalbieren, op kleine schaal. Dat wordt een stukje kaas, worst en brood erbij en dan moet je weer weg. Geen grote feesten en partijen. Dat gaan we helemaal niet aanvragen. Ik hoop dat we die angst weg kunnen nemen. Als bezoekers bij ons zijn geweest gaan we juist zeggen dat ze bij de Grolse horeca moeten gaan eten. We willen graag een samenwerking met de horeca op een manier zodat iedereen er van profiteert. Frans, Andries en ik willen eigenlijk alleen maar bezig zijn met bierbrouwen en de verkoop ervan. Wel richten we een winkel in waar onze bezoekers bier kunnen kopen. Klinkt misschien gek, maar als we het enkel zouden doen om geld te verdienen dan kunnen we misschien beter wat anders gaan doen. Natuurlijk zijn we geen charitas. We hopen dat er straks een tiental gezinnen een goede boterham aan hebben, dat iedereen eromheen van profiteert, zowel tijdens de bouw als daarna, dat je gewoon voor Groenlo wat leuks neerzet. Da's het enige dat we willen. Dan heb ik er ook lol aan."
Samenwerken
De drie initiators hebben met elkaar gemeen dat ze vooral geloven in samenwerken. Op alle mogelijke terreinen. "We willen graag samenwerken met horeca, supermarkten, andere brouwerijen, groot of klein maar ook met evenementen en festivals in het oosten van het land. We willen ons overal zo veel mogelijk laten zien. We willen onze leveranciers, grondstoffen en materialen zoveel mogelijk uit de regio halen, mits aanwezig en concurrerend natuurlijk, maar dat is wel onze insteek. We hopen dat de Achterhoek straks net zo trots is op onze brouwerij dan men op Grolsch is. Dat moet ook zo blijven. Ze mogen meedenken over de namen, over de smaak. Het moet ook hun bier worden, maar ons bier moet niet in de plaats van Grolsch komen, maar ernaast. In de Achterhoek zijn nog volop mogelijkheden. We proberen overal respect te verdienen. Groenlo en de Achterhoek zijn belangrijk voor ons. Van hieruit verder uitbouwen. Als heel Nederland straks weer Groenlo op het etiket ziet staan is dat toch prachtig. Een mooie gelegenheid om hier dan een keer naartoe te gaan."
Grolsch gevraagd te participeren
Hoe ze de bieren gaan distribueren daarover zijn al de nodige ideeën. "Een mooie mogelijkheid is om de afzet via Grolsch en De Klok te laten verlopen. Het is niet gezegd of ze dat zouden willen. Dat moet nog uitonderhandeld worden en anders zijn er nog voldoende andere distributeurs." Grolsch blijkt volgens het rapport dat speciaalbierdeskundige Alain Schepers maakte in opdracht van de gemeente Oost Gelre, niet alleen ingelicht over de plannen voor de nieuwe brouwerij, maar ook gevraagd om te participeren. "We hebben ze ingelicht, gevraagd wat ze ervan vonden en toen ook gevraagd of ze mee wilden doen. Dat zouden we toejuichen, maar dat is nu nog niet aan de orde. Je weet ook niet hoe die Japanners die Grolsch straks overnemen daar tegenaan kijken."
1e Bieruniversiteit van Nederland
De initiators bruisen van de plannen en ideeën. Zo zou Jos graag zien dat Groenlo ooit de 1e Bieruniversiteit van Nederland gaat krijgen. "Een idee van Alain Schepers. Da's iets persoonlijks. Mijn hele leven geef ik al les aan studenten. Ook op de Universiteit Twente. Ik ben verpakkingstechnoloog. Als we in Groenlo iets kunnen doen in combinatie met leren, dat juich ik wel toe. Dat moet je dan met de juiste instanties bespreken. Je moet dan wel goed kijken hoe je dat inkleedt. Dat zou voor de toekomst prachtig zijn. Ik geloof in kennisoverdracht. Da's een mooie ambitie, een volgende droom. Als het enigszins mogelijk is willen we ook mensen aannemen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hoe we dat gaan doen dat weten we echter nog niet. Je hoeft niet alleen toptalenten binnen te halen. De kunst is om de juiste mensen aan te nemen en het beste uit die mensen te halen."
Bezoek aan vergelijkbare brouwerij
Om de Grollenaren, en dan met name de sceptici, alvast een beeld te geven van hoe de nieuwe brouwerij gaat werken, heeft Jos het idee opgevat met hen een bezoek te brengen aan een vergelijkbare brouwerij met de in Groenlo geplande. "In Ootmarsum staat straks een vergelijkbare brouwerij. Die is bijna klaar. De brouwers daar ken ik goed. Ze hebben al gezegd: 'Kom met de mensen uit Groenlo hierheen, dan kunnen ze ongeveer zien hoe het straks in Groenlo wordt.' Mijn Yellow Moon bieren brouw ik daar ook. We willen graag alle puntjes van zorg wegnemen. We zijn geen grote Grolsch brouwerij. We zijn een soort Madurodam-versie, bruisend van ambitie om veel mooie, lekkere bieren met een goed verhaal te brouwen."
*Maischen is een onderdeel van het brouwproces waarbij zetmeel wordt omgezet in suikers.
