Merijn de Bont toont vervuild voer en de maagmagneet. Foto: Lydia ter Welle
Merijn de Bont toont vervuild voer en de maagmagneet. Foto: Lydia ter Welle

Rundveearts Merijn de Bont: 'Voorkom zwerfafval'

Algemeen

Blik dat in veevoer belandt, kan de dood van een dier tot gevolg hebben

Door Lydia ter Welle

GROENLO - Rundveearts Merijn de Bont van Gelre Dierenartsen in Groenlo kreeg enorm veel reacties op zijn column in het vakblad Veeteelt. Daarin schreef hij over de ellende die achteloos weggegooid afval kan opleveren. Niet alleen omdat het slecht is voor het milieu, of omdat het lelijk staat, al dat zwerfvuil. Maar ook omdat het dieren ziek kan maken.

De Bont vertelt wat hij schreef: "Stop de snoeppapiertjes maar in je broekzak en gooi ze niet zomaar weg." Deze zin sprak 'ons ma' regelmatig uit tegen mijn broertjes, mijn zusje en mij als wij buiten gingen spelen en ik moest er onlangs weer eens aan terugdenken. Binnen enkele dagen tijd werd ik op hetzelfde bedrijf geroepen bij twee koeien met dezelfde verschijnselen. Beide dieren vertoonden dezelfde symptomen; een plotse daling van de melkgift, een slecht gevulde en niet goed werkende pens, lichte koorts. De mest van de dieren bleek erg slecht verteerd te zijn. Ondanks de twijfelachtige reactie op de 'pijnproeven' besprak ik met de veehouder mijn verdenking: Scherp-in. Na mijn uitleg over deze aandoening bij zijn koeien, verdween de veehouder. Al snel keerde hij terug met de vraag: "Kan dit de oorzaak zijn van deze problemen?" Hij liet me een handvol metalen snippers zien die hij in het voer van de koeien gevonden had; gehakselde frisdrankblikjes. Het probleem van zwerfafval dat in het voer van de koeien terecht komt, lijkt steeds vaker voor te komen. Zo vaak zelfs dat de Universiteit van Wageningen er onderzoek naar doet. Ik geloof niet dat dit een oplossing zal bieden. Met mijn nuchtere boerenverstand denk ik dat er tegenwoordig meer behoefte is aan moeders zoals die van mij."

Scherp-in
Hij legt uit wat Scherp-in doet met koeien: "Koeien zijn van oorsprong dieren die snel hun maag vol eten, en dan een rustige, veilige plek zoeken om te gaan liggen herkauwen. Ze zijn niet echt kieskeurig bij wat ze naar binnen werken. Zo kan het voorkomen dat ze met het voer ook gehakseld afval opeten. Dat komt in de pens, die een belangrijke rol speelt bij het verteren van het voedsel. De pens, samen met de bacteriën die daarin leven, zorgt voor het goed verteren van plantaardig materiaal. De pens zorgt ook voor het terugsturen van voer naar de bek voor het proces van herkauwen en voor het doorsturen van voldoende verteerd voedsel naar de darmen. Bovendien zorgt de pens voor opname van voedingsstoffen. Als afval in de pens blijft steken, gaat deze minder goed functioneren. Het voer wordt dan minder goed verteerd, er worden minder voedingsstoffen opgenomen en bovendien geeft het pijnklachten voor de koe. Kortom: de koe wordt ziek, ze geeft minder melk en in het ergste geval kan het zelfs het overlijden van het dier tot gevolg hebben." De behandeling bestaat uit het geven van pijnstilling, laxeermiddelen, antibiotica en het inbrengen van een magneet die metalen delen aantrekt, vangt en afschermt zodat ze in de pens geen kwaad meer kunnen doen. "Helaas helpt dat niet altijd. Blikjes zijn gemaakt van aluminium en dat wordt niet door een magneet aangetrokken. Soms houden dieren ook een chronische ontsteking over door de beschadigingen door het scherpe afval.

'Voorkom zwerfafval'
Deze kwestie raakt De Bont duidelijk. "Samen met de melkveehouders zijn mijn collega's en ik iedere dag bezig om gezonde dieren gezond te houden. Op die manier hopen we eraan bij te dragen dat de dieren het goed hebben en de melkveehouders er een goede boterham aan kunnen verdienen. Het is namelijk veel leuker om met gezonde dieren te kunnen werken." Hij vindt het erg omdat al dat leed voor het dier voortvloeit uit gedrag van mensen dat iedereen afkeurt: zomaar afval weggooien. "En dan heb ik het nog niet eens over de schade voor de boer, die dieren verliest of ziek ziet worden buiten zijn schuld. Terwijl het zo eenvoudig is om die lege verpakkingen of dat lege blikje gewoon even mee te nemen naar huis of naar een prullenbak en het daar weg te gooien. Maak daarvan een gewoonte, en leer dat uw kinderen. Net zoals ik het van mijn moeder leerde."

Met blikscherven vervuild voer. Foto: Lydia ter Welle
De maagmagneet. Foto: Lydia ter Welle

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant