Kijkjes van de Grolse Stadstoren

De Torenwachter vindt 'geluk' een lastig begrip

We weten het nu, beste Grollenaren, de gelukkigste mensen die Nederland herbergt wonen boven Assen, Noord-Drenthe. Ik denk dat de berichten daarover zo groot in beeld kwamen omdat eigenlijk niemand dat had verwacht. Nou, dat is misschien teveel gezegd, maar je hebt bij zo'n onderzoek toch niet direct het gevoel dat Noord-Drenthe als gelukkigste gebied uit de bus zal rollen. Zeker niet nu Groningen, dat maar op korte afstand van het gelukkigste gebied van Nederland ligt, wordt geteisterd door aardbevingen met alle ellende van dien. Je zou denken dat dit ook in aanpalende gebieden de stemming er niet beter op zal maken, laat staan het geluksgevoel.

Het geluksgevoel in de Achterhoek is ook behoorlijk, zo lees ik en wij volgen Noord Drente op korte afstand. Dus is het hier zo slecht nog niet en dan hebben ze Groenlo nog niet eens speciaal onderzocht! Als ik dergelijke onderzoeken lees dan vraag ik me altijd af hoe je er nu precies achterkomt wie de gelukkigste mensen zijn. Waar hangt dat vanaf? Natuurlijk, er zijn hele pientere mannen en vrouwen die allemaal ontzettend ingewikkelde onderzoeksmodellen hebben ontwikkeld en daar hoeft een doodgewone Torenwachter niet zogenaamde slimme vragen over te stellen, want aan die zogenaamde slimme vragen hebben die onderzoekers natuurlijk ook gedacht.

Maar ik begin me bij die onderzoeken altijd af te vragen wat geluk eigenlijk is. Je gelukkig voelen zit denk ik in de mens zelf. Je kunt in een lawaaierige buurt wonen waar de hele dag een teringherrie is en je kunt in een vreselijk saaie straat wonen waar nog geen hond dood wil liggen en toch de gelukkigste mens op aarde zijn. Volgens mij is geluk een toestand, een gevoel, maar het is meestal wel een hele toestand om dat gelukkige gevoel te bereiken. Dat wel. Ik weet niet of je geluk af kunt dwingen. Het zit in jezelf; de overheid heeft daar met maatregelen en voorzieningen maar een zeer marginale invloed op naar mijn idee. De overheid kan nooit rechtstreeks voor het geluk van mensen zorgen.

Ik moet hierbij denken aan een onderzoek in Rotterdam van enige tijd terug. Daar was een project opgestart waarbij mensen werden opgespoord die eenzaam waren, die in een sociaal isolement zaten, die bijna nooit buiten kwamen of buiten konden komen en die vergeten waren en feitelijk niet meer zichtbaar waren in de samenleving. Een beroemd schrijver zei ooit eens dat men nergens zo eenzaam is als in een grote stad. Ik weet niet of dat waar is, maar bij het Rotterdamse onderzoek bezocht het team een man die aan alle voorwaarden voor ellende voldeed. Hij woonde in een flat ergens hoog achter en zat daar weg te kwijnen volgens de deskundigen. Zijn antwoord op de vraag hoe eenzaam hij wel was en vergeten beantwoordde hij met: hoe komen jullie daarbij? Ik woon hier prima, heb geen behoefte aan contacten. Ik heb alles wat ik nodig heb. Het was zo'n verrassend antwoord dat de onderzoekers met stomheid waren geslagen. Hij was niet eenzaam, ja alleen volgens de huidige normen en uitgangspunten, naar dat waren niet zijn uitgangspunten en normen.

Wat wij je er nu eigenlijk mee zeggen Torenwachter, hoor ik u denken. Nou, dat onderzoeken niet alles aantonen. Wie had gedacht dat Nood Drente het ideale oord zou zijn? Dat denk je niet als je bij de Zuidas woont, waar het 'echte leven' is. Maar mensen kiezen toch mooi hun eigen geluk, soms strookt die niet met de normen van de onderzoekers. Gelukkig maar, anders 'moet' iedereen op dezelfde manier gelukkig of ongelukkig zijn.

Torenwachter