Torenwachter | Kijkjes van de Grolse Stadstoren

De Torenwachter: waarom belegerde Frederik Hendrik Grol niet in de winter?

Beste Grollenaren, wat ik afgelopen zaterdag zag, overtrof mijn stoutste verwachtingen; ineens gingen mij de ogen helemaal open en zag ik het haarscherp. Ik zag enorme blunders die hier in het verleden zijn gemaakt (ja, niet door de Grollenaren zelf, dat is bijkans onmogelijk), maar door die beroemde Grolse Stedendwinger Frederik Hendrik. Er wordt altijd hoog opgeven over die man die met alle listen, 'sluwigheden', strategieën, zogenaamde krijgskunde enzovoort de machtige stad Grol uiteindelijk op de knieën kreeg. Maar daar had meneer wel een leger van 25.000 man voor nodig, vele tientallen kanonnen, musketiers en buskruit, een circumvallatielinie van 16 kilometer en nog veel meer. Maar dat was helemaal niet nodig geweest. Het had toch zoveel beter en zoveel gemakkelijker gekund. Ja, dat zie ik nu. In 1627 was ik er nog niet anders had ik het toen natuurlijk ook wel gezien. Afgelopen zaterdag toen de ijstijd nog hevig woedde, zag ik allemaal mensen uit 1627 hier over het ijs zwieren. Plezier dat ze hadden, hartstikke leuk. Kijk, dat had Frederik Hendrik ook moeten doen. Gewoon wachten tot het vroor en dan simpelweg naar de overkant van de gracht schaatsen en de veste in. Je kunt je haast niet voorstellen dat het zo ongelooflijk simpel moet zijn geweest, maar het is wel zo. Kijk, die stadsgracht, dat oude verdedigingsmiddel waar elke Grollenaar hele dagen mee pronkt, was in de winter eigenlijk een uitnodigende voorziening om gemakkelijk in de stad te komen. Hup, over het ijs en je zat bij wijze van spreken al in een lekkere warme herberg. Elke huurling van het Staatse leger met een paar doorlopers kon er in; oh nee, geen doorlopers want ze moesten hier blijven. Maar in ieder geval met een paar al dan niet scheve schaatsen zo de stad in. En op de wallen zou geen Spaanse soldaat of kanonnier of de stad meeverdedigende huurling met Spaanse soldij te zien zijn geweest. Nee, die vonden het veel te koud en bleven mooi bij moeder in de warme keuken zitten of ze zaten te pimpelen en ruzie te maken in de kroegen.

En die Frederik Hendrik had zelf mooi incognito de stad in kunnen komen in plaats van beschermd te worden door 25.000 man. Hij zou er al maanden kunnen zitten en dan zouden de bewoners hier vragen: waar blijft die verduvelde Frederik Hendrik? Die zou ons toch aanvallen, of neet dan? En dan de paniek die uit zou breken als iemand zei: die zit al maanden hier. Kijk, dan creëer je radeloosheid, dan zouden zelfs de Grollenaren niet hebben geweten wat ze moesten doen. Ze zouden in wanorde naar de stadswallen rennen waar het water weer water was, maar dat zou niet meer geholpen hebben. Fredrik Hendrik had een soort paard van Troje kunnen zijn. Wat zou die Frederik Hendrik beroemd zijn geworden door met die list de stad Grol in handen te krijgen. Veel meer eer dan nu na een maand lang liggen te prutsen en te bibberen in het moerasland rondom de stad en hannesen met die door vocht aangetaste kanonnen die dan wel dan niet afgingen.

Je kunt als Grollenaar ook redeneren dat juist door dat gebrek aan inzicht van Frederik Hendrik wij zo beroemd zijn geworden. Hij heeft ons de ruimte gegeven beroemd te worden na die grote Slag.

Dat ik dat nu ontdek en dat we als het ware door het ijs zakken, is een interessant detail, maar deert onze heroïsche geschiedenis niet meer.

Mooi van niet.

Torenwachter