Sander Esselink bespreekt het plan van aanpak voor het monument 'Lichten-voor-de-vrijheid'. Foto: Henri Walterbos
Sander Esselink bespreekt het plan van aanpak voor het monument 'Lichten-voor-de-vrijheid'. Foto: Henri Walterbos

Leerlingen Marianum bouwen monument 'Lichten-voor-de-vrijheid'

Algemeen

'Mijn vader vertelde dat zijn opa altijd dieren slachtte voor mensen die in het Veen zaten'

Door Henri Walterbos

LICHTENVOORDE - De 4 en 5-meiviering, herdenken, de vrijheid vieren. Ooit zo opgezet om de vele gevallenen uit de Tweede Oorlog te gedenken en stil te staan bij de bevrijding van Nederland in 1945. De 4 en 5-meiviering is anno 2018 echter veel meer dan enkel dat. Door de jaren heen zo gegroeid. Niet zomaar. Met alle brandhaarden in de wereld, nieuwe oorlogsdreigingen, discriminatie en uitsluiting, neemt het belang van beide dagen en de aandacht ervoor alleen maar toe. Maar ook, nog steeds komen, zoveel jaren naar dato, nog nooit eerder vertelde oorlogsverhalen boven water, verteld door zij die de tijd van bezetting meemaakten of door nazaten. De Tweede Wereldoorlog is meer dan geschiedschrijving in geschiedenisboekjes. Zo is ook de benadering op scholengemeenschap Marianum. Om die reden is het dan ook van het grootste belang dat jongeren worden betrokken bij de 4 en 5-meiviering.

Niet enkel door het voorlezen van bestaande gedichten en verhalen, maar ook eigenhandig geschreven. Zo mag George Beretta zijn zelfgeschreven gedicht voorlezen tijdens de 4 mei-herdenking in Lichtenvoorde. Geschiedenisdocente Dirry Harkink zette de opdracht uit. "Ik heb ze meegegeven 'wat zou jouw gevoel zijn als jij in dezelfde situatie zou zitten?' en denk er over na wat vrijheid inhoudt. Daar zijn hele mooie dingen uitgekomen." Het gedicht zelf wil George nog niet verklappen, wel hoe hij er toe kwam. "Ik dacht aan mensen uit de oorlog, hoe hun zouden denken. Ook je eigen gedachten heb je, dat niemand het leuk zou vinden als er weer van die erge dingen zouden gebeuren."

Knutselaars
In het klaslokaal van docent handvaardigheid Sander Esselink zitten leerlingen bij elkaar die zich opgegeven hebben om iets voor de 4 en 5-meiviering te betekenen. De knutselaars die het 8 bij 4 meter grote kunstwerk 'Lichten-voor-de-vrijheid', het symbool van 4 en 5 mei, uitgebeeld door 1000 waxinelichtjes in glazen potjes, dat tijdens de 5 mei ceremonie op de Markt in Lichtenvoorde een prominente plek in zal nemen, gaan bouwen. Daarnaast leerlingen die 4 mei helpen met het smeren van broodjes voor de ruim 50 estafettelopers die het bevrijdingsvuur vanuit Wageningen naar Oost Gelre lopen. "Ze hebben zich allemaal vrijwillig aangemeld", steekt Esselink zijn duim op. "Ze weten dat het bouwen van het kunstwerk voor een deel in de reguliere les plaatsvindt, maar ook deels in de vrije tijd. Een stukje opoffering van vrijheid voor de vrijheid dus eigenlijk. Er werd op school al aandacht geschonken aan 4 mei, maar de 5 mei wil men ook in Oost Gelre meer body geven. Ook het Marianum is gevraagd hierin te participeren. We vinden gewoon dat dat moet."
"Ze doen ook mee voor onze conciërge Henri die meeloopt met de vlam", vult collega Dirry aan. "En voor de maatschappelijke stage", bekent Merlijn Teunissen. "Maar je doet het wel ergens voor. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen."

Verhalen en films
Op de vraag wat de leerlingen zelf van WOII weten zijn de antwoorden divers. Kent de een het vooral van Netflix, anderen kennen de verhalen uit eigen familie. "Ik ken de film 'Oorlogswinter' en een paar oorlogsfilms met een andere taal. Ik vind het gewoon interessant om te zien", vertelt Kim Ubbink. "Mijn vader vertelde dat zijn opa altijd dieren slachtte voor mensen die in het Veen zaten", vertelt Daphne Grothe vanachter de eigen keukentafel. Ook zei schreef een gedicht. "Ik dacht gewoon aan de nare dingen die toen gebeurd zijn, wat er door de mensen heen ging tijdens de oorlog. Dat is echt niet fijn." Daphne verwacht op 5 mei zeker wel stil te staan bij het feit dat ze die dag in vrijheid beleven mag. "Ik zal zeker wel een keer denken dat het fijn is dat we hier zo rond kunnen lopen." De anderen? "Ik sta er niet zo bij stil omdat ik met vrijheid ben opgevoed, dus ik kan me niet anders voorstellen", bekent Nick."Ik kan me dat wel voorstellen", knikt Sander. "Maar daarom is het juist zo belangrijk dat je er bij stil staat. Het is niet per definitie zo dat dit altijd zo blijft. Daar moeten we voor blijven vechten. Mijn moeder weet nog dat de vliegtuigen over vlogen die vanuit Duitsland naar Rotterdam of Amsterdam vlogen om daar te bombarderen. Ze was toen een klein meisje van een jaar of 5. Dat weet ze allemaal nog", vertelt hij de aandachtig luisterende leerlingen. Dirry merkt vanuit de praktijk dat leerlingen heel verschillend in de materie kunnen staan. "Totdat er eentje met de opmerking komt 'als we toen niet bevrijd waren hadden we hier nu misschien allemaal wel Duits gesproken.' Dan kijken ze toch allemaal even anders en zie je toch een stukje bewustwording."

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant