Kijkjes van de Grolse Stadstoren

De Torenwachter over de opbloei van Groenlo (2)

De vorige keer, beste Grollenaren, heb ik het gehad over onze geschiedenis die in geschriften en in het museum tot volle wasdom is gekomen. Maar het gaat niet alleen over veel kennis die is vergaard in studeerkamers, via ingewikkelde boeken en door historisch onderzoek. Het gaat er ook om dat geheel in de praktijk te visualiseren. En hier raak ik dan aan het tweede belangrijke element van de opbloei van Groenlo. Die opbloei is niet in no-time gerealiseerd, daar ligt een hele wordingsgeschiedenis aan ten grondslag.

De Compagnie Grolle heeft daar volgens mij ongelooflijk belangrijk werk voor verricht. Misschien was er aanvankelijk nog de gedachte: aardig dat die jongens in een na-middeleeuwse uitrusting veldslagen en belegeringen naspelen. Maar daar bleef het niet bij. Ze hebben die Tachtigjarige Oorlog gevisualiseerd, die in de beleving van nu geplaatst en dat heeft geresulteerd in de Slag om Grolle en alles wat daarbij hoort. Ze hebben niet alleen een grote toeristenstroom naar hier tot stand gebracht, ze hebben ook de Grollenaren zelf - in figuurlijke zin dan - weten te raken. Het virus is overgeslagen en zie het resultaat.

Ik denk dat door die extra aandacht voor onze geschiedenis er meer beweging is gekomen. Wij hebben niet alleen de Slag ontdekt, ook onze vesting, ons kanon en wal en onze gracht opnieuw ontdekt. Even de gracht als inspirerend voorbeeld. Ooit was er een boek van Erik Mentink, met de mooie titel ´de Grolse gracht, van verdedigingswerk tot viswater'. Zo zie je dat de tijd voortschrijdt, want nu zou dat boek kunnen worden vervolgd met de titel: 'van viswater tot toeristische trekker'. Zoiets. Het is opvallend dat in bepaalde tijden onderwerpen in beeld komen. We hadden vroeger ooit een gondelvaart, waarbij de gracht een dominante rol speelde, maar langzaamaan raakte die uit. Maar die gracht is nu herontdekt. Er is de afgelopen jaren veel werk verricht om de kenmerken van Groenlo opnieuw in beeld te krijgen. We deden dat lang alleen op het nog steeds aansprekende onderwerp van 'stadje van plezier', maar na een dikke veertig jaar droogde die schijnbaar onuitputtelijke bron van alsmaar toesnellend publiek toch op. Wel lang volgehouden overigens. Maar nu zijn we als het ware terug bij onze oeraantrekkelijkheid, denk ik. En daar hoeven we eigenlijk niet veel voor te doen. Het is een gegeven; we moeten daar dankbaar voor zijn in plaats van trots. Maar een beetje aan de weg timmeren, daar zijn we niet slecht in! De gracht met daarbinnen de karakteristieke binnenstad met nog veel oude kenmerken, veel verloren ook, maar toch. Herontdekking, zoals ik net schreef en naar mijn idee door twee oorzaken die ik hiervoor al aangaf. Dat zijn zaken waardoor we toch een soort 'natuurlijke' voorsprong hebben.

Wij hebben overigens, net als andere kleine plaatsen, te maken gekregen met een afkalvend winkelbestand. Ooit 'bedienden' we een ruim achterland, maar die tijd is voorbij. Dat heeft druk gelegd op onze karakteristieke binnenstad. Dat leidde tot aanpassingen, minder winkels maar meer woningen, waardoor het toch een aantrekkelijk gebied blijft. Daar zijn we nu wel mee bezig. Waar we hier extra last van hebben gehad was het verdwijnen van belangrijke voorzieningen. We hadden er relatief veel van en dan kun je er ook veel verliezen. Belangrijke fabrieken vertrokken, het gemeentelijk apparaat verdween, het grote advocatenkantoor (had volgens insiders behouden kunnen blijven) en natuurlijk de Grolsch, hier veel meer dan een gewone bierfabriek.

Dat waren bepaald geen positieve zaken. Hoe we dat hier toch hebben gepareerd, daarover de volgende keer.

Torenwachter