Het restauratiecomité met van links naar rechts Stef Smit, Harry Geverinck, Paulien Ribbers en Jan Hoffman. Foto: Theo Huijskes
Het restauratiecomité met van links naar rechts Stef Smit, Harry Geverinck, Paulien Ribbers en Jan Hoffman. Foto: Theo Huijskes

Metamorfose Beltrumse kerk brengt muurschilderingen terug

Algemeen

'Prutswerk' van pastoor Smit teruggedraaid

Door Theo Huijskes

BELTRUM - Beltrummer in hart en nieren en tevens bouwkundig adviseur Jan Hoffman loopt als een trotse pauw door de RK Kerk Onze Lieve Vrouw Tenhemelopneming in Beltrum. Geflankeerd door zijn collega-comitéleden penningmeester Paulien Ribbers-Hanselman, locatievoorzitter Harry Geverinck en vrijwilliger Stef Smit, vertelt ondernemer Hoffman op een gepassioneerde en bijzonder betrokken wijze over de totale operatie, die geleid heeft tot de monumentale Beltrumse kerk van weleer. Het verhaal over een ware metamorfose.

Tijdens het onderonsje met koffie voorafgaande aan de rondleiding in de kerk, vertelt het viermanschap dat het inmiddels al wel twaalf jaar geleden is dat er een begin is gemaakt met de daadwerkelijke uitvoering van de grote wens om de kerk te restaureren en met name terug te brengen in de voormalige, bouwtechnisch hoog aangeschreven en daarom unieke staat. "Dat begin bestond vooral uit het maken van plannen door een drietal architecten, die vervolgens door het Bisdom werden afgekeurd", vertelt Stef Smit. "Misschien waren de plannen destijds ook wel te rigoureus, immers een kerk moest te allen tijde een kerk blijven."

Verbouwing was prutswerk
Jan Hoffman raakt er niet over uitgepraat dat de kerk in de jaren zestig van de vorige eeuw bij een verbouw zo verprutst is. "Het was in die tijd pastoor Smit die de meest gekke beslissingen nam waardoor in de kerk zelf als gevolg van bruine schroten, tempex platen en dergelijke de meest waardevolle zaken aan het oog werden onttrokken. En wat niet voor te stellen is maar wel gebeurde, is dat prachtige muurschilderingen achter een donkerbruine laag verf verdwenen. Echt onvoorstelbaar." In de opbaarruimte achter in de kerk laten de comitéleden zien hoe muurschilderingen, een soort fresco's, weer tevoorschijn zijn gehaald, gerestaureerd zijn en achter glas in ere zijn hersteld. Vervolgens richting de entree van de kerk, alwaar het oude kwalitatief niet te verbeteren plafond weer is teruggekeerd en in de oorspronkelijke kleur is geverfd. Naast het aanbrengen van een tweetal toiletten nabij de in- dan wel uitgang van de kerk, heeft de kapel weer een inrichting en uitstraling gekregen, die duidelijk een gevoel voor architectuur en kleur van de uitvoerders verraadt. Achter in de kerk heeft aan beide zijden een lange rij banken plaats gemaakt voor een ruimte, waar vergaderingen, bijeenkomsten, tentoonstellingen en dergelijke kunnen worden gehouden. Erg opvallend en tegelijkertijd praktisch is de vernieuwde verlichting, waardoor het aanlichten van zaken als staties en glas-in-loodramen in optima forma gebeurt. Ook het overige gedeelte van de kerk met daarbij centraal het totale priesterkoor is bewonderenswaardig hersteld.

Muurschilderingen terug
De Beltrumse RK Kerk, die in 1847 is gebouwd, werd bij een verbouwing in 1929 voorzien van decoratieve glas-in-loodramen. Daarnaast kreeg de in die tijd bekende kunstschilder Bach de opdracht voor het maken van diverse muurschilderingen in het priesterkoor. Bach moest daar als gevolg van ziekte een punt achter zetten en kunstschilder Wenzel maakte het karwei in 1932 af. Zoals gezegd liet men in latere jaren om onbegrijpelijke redenen die schilderingen achter een laag troosteloze, ook nog eens kleurloze laag verf verdwijnen. Het herstelwerk vordert, maar is nog niet af. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is verbaasd en tegelijkertijd verrast hoe goed de kwaliteit van de schilderingen nog is. Jan Hoffman wijst hierbij naar de schildering van Jezus op de Calvarieberg, die in dit geval als een uitstekend bewijs geldt.

"Met de gehele restauratie is een bedrag gemoeid van ruim 160 duizend euro", vertelt penningmeester Paulien Ribbers. "Hiervan heeft de provincie Gelderland 60% bijgedragen en hebben wij van de gemeente Berkelland een forse tegemoetkoming toebedeeld gekregen. Al met al kunnen wij stellen dat 75% van de kosten reeds gedekt is." Jan Hoffman vult aan: "Niet vergeten moet worden dat het eerste, grote deel van de kerkrestauratie zo'n slordige drie ton heeft gekost. Een en ander is vanzelfsprekend wel een forse aanslag op de liquiditeit van deze kerk."
Een geruststellende gedachte voor de restauratiecomitéleden: "In de ogen van de Beltrumse gemeenschap is de totale, geslaagde metamorfose deze omvangrijke bedragen meer dan waard!"

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant