Afbeelding

Zwaleman | Hulzer Willem

Algemeen Columns

Hulzer Willem

Ik geef het toe: ik ben een beetje een ouderwetse lezer. De krant op je schermpje is natuurlijk best makkelijk, maar ik houd 'm toch liever gewoon vast. Ook een e-reader is aan mij niet besteed, ik wil in een boek gewoon kunnen bladeren. En als ik het even weg leg een boekenlegger tussen de bladzijden kunnen steken.
Maar echte boeken hebben ook een groot nadeel. Ze nemen nogal veel ruimte in. Alle boekenkasten in mijn huis puilen al jaren uit. Vooral omdat ik er moeilijk toe kan komen een boek weg te doen. Want laten we wel wezen, je betaalt er al gauw twee, drie tientjes voor. Om het dan na één keer lezen al bij het oud papier te doen, dat is toch echt te gek.
Daar heb ik wat op gevonden. Ik koop tegenwoordig mijn boeken zoveel mogelijk bij mijn favoriete kringloopwinkel, Bohero in Borculo. Daar zijn ze zo goedkoop, dat ik ze zonder wroeging weer kan wegdoen als ik ze uit heb. Nee, niet bij het oud papier natuurlijk. Ik breng ze gewoon weer terug naar Bohero. En als ik daar toch ben kijk ik meteen of er op de boekenafdeling nog iets leuks te vinden is. Dat ik dan koop en na verloop van tijd ook weer terugbreng. Een soort van kringloop binnen de kringloop, zou je kunnen zeggen.
Het kopen van tweedehands is trouwens extra leuk, omdat je vaak boeken tegenkomt, die in de gewone boekwinkel al lang niet meer te krijgen zijn. Zo tikte ik onlangs voor slechts vijftig cent een bijzonder aardig boekje op de kop. Bijna dertig jaar geleden uitgegeven door de toenmalige Nieuwe Winterswijkse Courant.
Een van de medewerkers van dat fameuze nieuwsblad was Willem Wilterdink. Veehandelaar uit Kotten, maar in de Achterhoek wereldberoemd als Hulzer Willem. Onder dat pseudoniem kende iedereen hem als dichter, verteller, liefhebber van streektaal en streekgeschiedenis maar vooral als schrijver. Van toneelstukken, maar ook van stukjes in die Nieuwe Winterswijkse Courant. Een aantal van die stukjes, Winterswijkse Impressies genoemd, werden in 1990 gebundeld in een boekje. Dat destijds waarschijnlijk heel snel uitverkocht raakte, want waar ik in de Achterhoek ook kwam, ik heb het nooit in een reguliere boekwinkel zien liggen.
Maar dus wel bij Bohero. Gelukkig maar, want hoewel het boekje dertig jaar oud is, is het nog zeer leesbaar, interessant en leerzaam. Ik heb het tenminste met plezier gelezen en er nog heel wat van opgestoken.
In feite deed Willem Wilterdink in zijn stukjes voor de krant aan lokale geschiedschrijving. Maar hij toverde de lezers geen taaie kost voor. Als (streek)historicus had hij vooral oog voor de kleine dingen en de menselijke maat. Hulzer Willem kende niet alleen veel mensen uit Winterswijk en buurtschappen, hij had ook een warme belangstelling voor hen. Een empathisch schrijver, dat was hij. Daarom ook blijven zijn verhalen beklijven. Hij beschrijft niet alleen het fenomeen van de Duitse meisjes die tussen de twee wereldoorlogen massaal als dienstbode in de Achterhoek werkten, hij noemt er ook een paar bij naam, geeft ze een gezicht. En als hij in een stukje de hoogbejaarde 'Hendrik' zijn gal laat spuwen over al die nieuwigheden in het boerenbedrijf, beschrijft Willem in feite in pakweg vijfhonderd woorden een eeuw Achterhoekse landbouw- en plattelandsgeschiedenis.
Nadat de Nieuwe Winterswijkse Courant in 1993 ophield te bestaan schreef Hulzer Willem nog een tijd lang zijn stukjes voor De Gelderlander. Acht jaar geleden overleed hij, 85 jaar oud. Maar mede dankzij dat boekje van vijftig cent blijft hij voortleven.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant