Thijs Wieggers op zijn boerenbedrijf. Foto: Henri Walterbos
Thijs Wieggers op zijn boerenbedrijf. Foto: Henri Walterbos

Thijs Wieggers is geschrokken, maar nog altijd strijdbaar

Algemeen

MARIENVELDE/ACHTERHOEK - Hij is druk bezig met het bijvoeren van zijn dames in de stal als hij uw verslaggever allerhartelijkst ontvangt, zijn ‘bats’ aan de kant zet. "Wo’j koffie? Ik heb tot acht uur. Daornao mo’k stro inhalen." Thijs Wieggers (39) is in z'n element op zijn erf. Stoere boerenknuisten steken een duim op bij de begroeting in plaats van een hand. En een gulle lach met daarboven blauwe trouwe hondenogen die beginnen te glimmen van oprechte trots als hem gevraagd wordt of hij altijd al boer wilde worden. "Ja, de manier van leven, het buitenwerk, eigen baas zijn en de afwisseling. Vandaag sta je in de wei te graskuilen, morgen weer in de stal tussen de koeien en overmorgen ben je weer hout aan het snoeien langs de singel. Machtig mooi." Hij straalt. Dezelfde trouwe kijkers keken onlangs geheel onverwacht in de loop van een dienstpistool van een motoragent toen hem bij de oprit naar de McDonalds Bleiswijk de doorgang ontzegd werd. "Zonder opgaaf van reden", aldus Wieggers.

Door Henri Walterbos 

Een gesprek met de tot nu toe anonieme boerenstrijder die ineens publiek figuur werd, op het NOS Journaal en in de landelijke dagbladen verscheen. Over wat hem bezighoudt, hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen en de toekomst.

Familiebedrijf
Op zijn geboortegrond, waar hij opgroeide als boerenzoon, runt hij sinds twee jaar het familiebedrijf met tachtig melkkoeien als zelfstandig ondernemer. "Het waren er eerst meer, maar na invoering van het fosfaatsysteem in 2015 moesten we net als alle andere boeren in Nederland tien procent inleveren. En dat terwijl we net een jaar vrij konden melken vanwege het vrije melkquotum met ingang van 1 januari 2015. We hebben één jaar vrij kunnen melken, daarna was het alweer gebeurd, kwam de fosfaatreferentie. We produceerden 1.1 miljoen liter, waren klaar voor 1.3 miljoen liter per jaar. Daar hadden we net op geïnvesteerd. Volgens de regering was de fosfaatproductie van de melkveehouderijen te hoog gestegen. Boven de Europese normen. Die norm is veel te scherp. Daar hebben we enorm last van gehad. Moesten we dus naar een productie van onder de miljoen liter melkproductie en 150.000 liter inleveren om aan de norm te komen. Dan mis je zo’n 45.000 euro omzet. De kosten bleven echter gelijk, de aflossing en de verplichtingen naar de bank, alleen je opbrengst wordt fors minder. Dat geldt voor alle melkveebedrijven. Varkens- en kippenboeren hebben hetzelfde meegemaakt, voor ons. De voorliggende tien, vijftien jaar. Het houdt maar niet op. Ik werk nog deels buitenshuis, als klauwverzorger, rundveepedicure. Dat wilde ik eigenlijk afbouwen en mijn verdiensten enkel uit het bedrijf halen, maar aangezien de fosfaatreferentie kwam, ben ik dat werk toch maar blijven doen."

'Het lijkt erop dat boeren moeten wijken voor woningbouw, industrie en natuur'

'Aanpak stikstof'
"Nu willen ze de stikstof weer reduceren", gaat Thijs verder. "Om de natuur in Nederland en Europa te beschermen. Gevolg was dat regels rond die natuurgebieden strenger werden, bedrijven weggekocht moesten worden. Bedrijven die wel konden blijven zitten moesten aangepaste vergunningen krijgen zodat ze door konden blijven boeren. Daar was een programma 'Aanpak stikstof' voor in het leven geroepen. Stikstofstrijder Johan Vollenbroek en zijn mensen hebben er voor gezorgd dat dit bij de rechter werd afgeschoten, april 2019. Toen waren de rapen gaar in Nederland. De bouw en wegenbouw werd stilgelegd, maximumsnelheid naar beneden en kwam Tjeerd de Groot van D66 in september met zijn opmerking over het halveren van de veestapel. Dat was de druppel voor de actie van 1 oktober. De boeren waren wakker: tot hier en niet verder."

Thijs werd boos, maar was ook bezorgd. "Als dat allemaal door zou gaan, dan kun je de deur wel dicht doen. Ja, want als een partij uit de coalitie dit roept... Als Ester Ouwehand van de Partij van de Dieren dat roept, dat maakt niet uit. En De Groot was ook nog afkomstig uit de sector, was een jaar lang voorzitter van het Productschap Zuivel. Toen zei hij ‘we kunnen meer melk gebruiken’ en vervolgens verkondigt hij drie jaar later dat we moeten halveren, dan voel je je als sector toch wel genaaid, om het maar zo te zeggen. Dat heeft iedereen boos gemaakt. We leven in een vrije wereldeconomie, het voedsel mag overal vandaan worden gehaald, en ons wordt allerhande regels opgelegd en Europa beperkt ons in onze vrijheden en productie. Dat kan geen boer trekken. Dan kunnen ze wel zeggen ‘we moeten meer naar kringlooplandbouw, meer biologisch’, maar als de consument in de winkel staat koopt 95 procent van hen het goedkoopste. Dat kan wel maar dan moeten wel eerst de grenzen gesloten worden, alleen voedsel uit Nederland." Oplossingen werden door de boeren zelf aangedragen. "Via het Landbouwcollectief zijn er tig voorstellen gegaan naar de regering, ook om stikstof te reduceren, die meer opleveren dan het plan van Minister Carola Schouten zelf, tegen lagere kosten voor de burger. Schouten zegt het plan echter niet juridisch dicht te kunnen timmeren. Daar verschuilt ze zich steeds achter. Het lijkt erop dat boeren moeten wijken voor woningbouw, industrie en natuur."

Sympathie
De boeren roerden zich, maar tot actie kwam het niet. Thijs wilde wel de barricaden op. "Ik had het er in 2015 met een voedingsleverancier wel eens over. Ik zei ‘t wordt tied da’w met zien allen ne kere noar Den Haag hen goat.’ Dat was schijnbaar nog niet genoeg. De meeste boeren bleven kalm.” Vanaf najaar 2019 was de maat vol, stonden de boeren als een blok achter elkaar. Op 1 oktober was ik één van de twintig boeren die vanaf De Radstake meereed naar het Malieveld in Den Haag. Voor de actie van 16 oktober was ik ook een van degenen die iedereen bij elkaar trommelde om mee te gaan. Toen wilden alle boeren wel mee omdat ze zagen hoe het 1 oktober was verlopen. Voor de actie van Farmers Defence Force (FDF) 18 december had ik al aangegeven dat ik wel wilde helpen door een regio te leiden. Hadden we hier het hele maïsland vol met trekkers staan. Sindsdien ben ik een van de kartrekkers geworden in deze hoek." Thijs maakte een appgroep aan, met hierin liefst 250 boeren, afkomstig uit een groot deel van de Achterhoek. "Ik ben geen voorman van FDF maar gewoon een boer die regiobeheerder is. We hebben een fanatiek clubje hier. Hoe strenger de regels worden, hoe makkelijker de boeren bereid zijn tot actie. Als je maar met goede ideeën komt dan komen ze wel. Zoals met de actie naar Johan Vollenbroek toe in Nijmegen. Hij is eigenlijk de aanstichter van de ellende in Nederland. Dat is best wel goed uitgepakt. We hebben een brief opgesteld en wilden die persoonlijk overhandigen aan hem, een statement maken. Dat komt beter over dan via de post. Burgemeester Bruls van Nijmegen wilde niet dat we Nijmegen in kwamen, toen werd Johan gevraagd om zelf naar de boeren te gaan. Johan was zo sportief om dat te doen. We hebben een goed gesprek gehad met hem."

Pistool
"Alle acties van de boeren werden vooraf aangekondigd bij de politie en alles verliep Achterhoeks gemoedelijk. Behalve op vrijdag 10 juli, toen de boeren een bezoek hadden gebracht aan het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL) in Leidschendam, het overkoepelende orgaan van alle distributiecentra. We waren overal al geweest voor een beter verdienmodel. Ik wist dat er een actie bij het distributiecentrum van Albert Heijn in Zwolle was die dag, heb ik voorgesteld er nog een schepje bovenop te doen. Twee vliegen in een klap. Hebben we donderdagavond tien uur nog een app uit gedaan met de vraag wie er mee ging naar Leidschendam. Zijn we met elf trekkers gegaan. In Utrecht sloot zich nog een groep aan. Ook uit het Westland kwam een groep. Met in totaal tussen de tachtig en honderd trekkers waren we. Bij het CBL hebben we wel een goed gesprek gehad. We willen daar nog een vervolg aan geven, door een voedselcollectief op te zetten zodat iedereen in de voedselketen een beter verdienmodel zou krijgen. Er is iets in beweging en we zijn alweer in contact geweest. Het kwartje lijkt gevallen. De politie bedankte ons nog voor de prettige samenwerking daar. We hadden alles netjes overlegd. Het viel ze mee dat we naar CBL gingen en niet naar Rotterdam Airport bijvoorbeeld. We hebben dat bewust niet te vroeg gezegd, anders treffen we misschien niemand meer aan bij CBL. Dat begrepen ze ook nog wel. We zeiden dat we nog een hapje gingen eten en dan weer terug zouden rijden. Dat vonden de agenten prima, maar dat is blijkbaar niet overlegd of doorgegeven, maar dat is aan hun. Zij moeten dat door communiceren.”

‘Ik moet rustig van de trekker afstappen, anders gaat het niet goedkomen'

Vanaf dat moment ging het mis, goed mis. In Bleiswijk wilden de trekkers afslaan naar de McDonalds. "Rij ik een uitvalstrook op, komt er een motor voor me staan. De agent stapte van zijn motor af en ik vroeg wat er aan de hand was. ‘Je mag daar niet in,’ zei hij. Ik zei dat we alleen maar wat wilden eten bij McDonalds. ‘Dat gebeurt niet,’ zei hij. Ik vroeg waarom niet. ‘Ik ben niet tot antwoorden verplicht,’ zei hij. Ik zei ‘Als je me geen goede reden geeft waarom ik niet naar McDonalds mag, dan rij ik door naar de McDonalds. We leven hier in een vrij land. Ik heb hier geen straatverbod, geen trekkerverbod.’ Hij bleef zeggen ‘Dat gebeurt niet.’ Ben ik weer ingestapt, achteruit gereden, weggedraaid. Toen sprong hij ervoor met zijn pistool op mij gericht. Dan schrik je wel. Ik dacht direct ‘Ik moet rustig van de trekker afstappen, anders gaat het niet goedkomen.’ Toen ben ik afgestapt en werd ik direct in de boeien geslagen. Daar was helemaal geen aanleiding toe”, vertelt Thijs met een blik die nog steeds weergeeft dat hij het niet begrijpt. Er waren geen agenten vanuit de Achterhoek meegegaan deze keer. Agent Toon Ruiken, Team Achterhoek Oost, was meerdere keren van de partij, kan goed met de boeren omgaan, er is respect over en weer. "Ik weet zeker dat als Toon erbij was geweest, dit nooit was gebeurd. Die had gezegd ‘Niets aan de hand, ze gaan een hapje eten en ik regel dat.’ Achteraf bleek dat achter de Mac een distributiecentrum was van supermarktketen Hoogvliet, maar dat wisten wij niet eens. Hoe kan ik dat weten als Achterhoekse boer? Ik kiek alleen moar noar dee grote M, en doar wol ik hen. Wi-j hadden honger.”

‘Poging tot doodslag’
Op het politiebureau drong de ernst van de situatie door toen hem ‘poging tot doodslag’ ten laste werd gelegd. "Ik schrok me kapot. Ik zeg ‘waaat? Zijn jullie wel helemaal goed wijs hier?’ Op dat moment was ik echt boos." Met pijn en moeite mocht hij naar huis bellen om zijn vrouw in te lichten en om mensen te regelen om het werk op het bedrijf uit te voeren. "Mijn vrouw was al ingelicht door iemand, hoorde ik. Er was tegen de boeren gezegd dat ze het klein zouden houden met mij, dat ze maar naar huis moesten gaan. Zij weten ook wel dat als de boeren horen dat mij poging tot doodslag ten laste wordt gelegd er ’s nachts duizend trekkers bij het politiebureau zouden staan. Die boeren waren helemaal wild geworden."

Een dag later werd hij ’s avonds tegen 18.00 uur vrijgelaten. Thijs is blij dat het voorval met de motoragent gefilmd is. "Het enige wat ik gedaan heb, is niet luisteren naar die agent. Ik heb geen grote mond gehad, geen gas gegeven, niks. Dat is op het filmpje te zien en te horen.” Thijs overweegt zelf aangifte te doen, maar heeft dit nog niet gedaan tot op heden. “Ik wacht af wat de tegenpartij doet. Het staat al wel goed op papier. Ik laat het nog even op zijn beloop. De agent blijft bij zijn verklaring dat hij zich bedreigd gevoeld heeft. Volgens mij kan dit nooit stand houden."

Het voorval had een grote impact op zijn gezin, bestaande uit echtgenote en drie kinderen, acht, vier en bijna twee jaar oud. "Mijn oudste zoontje van acht die ging graag mee naar een actie. Al die trekkers dat vindt ie prachtig, maar die durft niet meer mee."

Trekkerverbod
Tijdens de landelijke actiedag, afgelopen woensdag bij het RIVM in De Bilt, gold er een trekkerverbod. Ook Thijs was er weer bij. "Mijn vrouw zei ‘je doet het wel een beetje rustig aan hè.' De invulling was eigenlijk niks met de auto’s, maar we wilden dat statement afgeven en het is ook wel geslaagd. Het politieoptreden en ME was weer buitenproportioneel. Zoveel politie en ME. Wel 1000. Dat gaat helemaal nergens over. Er waren zo’n 6000 boeren." Dat de boeren nog steeds op veel sympathie mogen rekenen, ondanks toch ook kritische geluiden, doet Thijs niet zo veel meer. "Sympathie daar koop je niks voor. Daar kan ik mijn boerderij niet van draaien. Op een gegeven moment houdt het op. Kijk wat de boeren in Frankrijk doen. Die steken autobanden in brand, kiepen mest op straat. Daar zijn wij brave broeders bij."

Weerslag
Het actievoeren en alles wat erbij komt kijken, heeft ook op de ogenschijnlijk onvermoeibare strijder zijn weerslag. "Toen we van de actie bij Aldi in Groenlo terugkwamen om half een ’s nachts, toen kalfde een koe af. Al met al was het half vier dat ik in bed lag, en half zeven eruit. Dankzij de robot kon ik een uurtje langer liggen, maar het breekt je wel eens op, dit allemaal, maar je doet het ergens voor." Het heeft effect, merkt Thijs. "Als we niks hadden gedaan, daar ben ik van overtuigd, dan waren we al lang om zeep geholpen door het kabinet. Ook de gematigde boeren beginnen nu aan te slaan. De FDF sloeg een tijd geleden een nogal harde toon aan. Dat stond boeren niet aan. Die uitspraak over de vergelijking met de Jodenvervolging daar werden de verkeerde jaartallen bij genoemd. In plaats van 40-45 had hij moeten zeggen dat de Jodenvervolging van de jaren 30 tot de jaren 40 vergelijkbaar was. De Joden werden ook weggepest. Dat bedoelde hij. Natuurlijk gaat niet op wat er allemaal met de Joden gebeurd is, maar wij worden wel weggepest."

Hardere acties
Hoe het verder moet? "Ik kan niet tegen onrecht. We willen ons doel bereiken op een vriendelijke manier. Deze week is de juridische procedure tegen de eiwitmaatregelen. De uitslagen over het voer komen 28 augustus pas binnen, maar het moet 1 september al in gaan. Dierenartsen, voerleveranciers, de volledige landbouw staan achter ons. De gesprekken met de overheid zijn allen gestopt." Afwachten, maar ook verder kijken. "Als we weer acties gaan ondernemen, zullen het acties zijn die we niet meer van tevoren aankondigen. Ook bij de politie niet. Zij hebben ook steken laten vallen. We werden in De Bilt van het kastje naar de muur gestuurd. Ik ben ervan overtuigd dat er nog wel hardere acties moeten komen om ons gelijk te halen. De partij die het dichtst bij ons staat dat was lang het CDA, maar die hebben ons hartstikke laten vallen. Ook VVD niet meer. Die waren voor ondernemers, maar die kiezen nu ook alleen maar voor het grote geld, niet voor kleine ondernemers. Nu staat Forum voor Democratie het dichts bij ons, tenminste wat het boerenvraagstuk betreft. En de Boer Burgerbeweging hopen we op, maar die moeten wel slagkracht hebben."

En de boer, hij ploegde voort…..

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant