‘Aan Groenlo heb ik goede herinneringen en die blijf ik koesteren!’

Voor de rubriek ‘Hoe gaat het met u?’ heeft correspondent Theo Huijskes deze week Bert Wagendorp te gast. De journalist en schrijver is op 5 november 1956 geboren aan de Winterswijkseweg in Groenlo en wordt binnenkort 65. Hij viert dat gewoontegetrouw in Parijs. Wagendorp woont in Culemborg in de Betuwe, in een mooi penthouse op de vijfde verdieping van een verbouwde kapel.

GROENLO - “Eigenlijk kan ik de vraag ‘Hoe gaat het met u?’ in één zin beantwoorden: “Ik voel mij een bevoorrecht mens, omdat ik met veel plezier in Culemborg woon met mijn geliefde Wilma, trots ben op mijn dochter Hannah, die met haar vriend in Alkmaar woont, en mijn beroep als journalist/schrijver nog altijd met veel plezier uitoefen.” Aldus oud-Grollenaar Bert Wagendorp, die Nederlandse Taal- en Letterkunde studeerde aan de Rijksuniversiteit in Groningen en daarna sportverslaggever werd bij de Leeuwarder Courant. Hij stapte in 1988 over naar de Volkskrant. Voor die krant was hij wielerverslaggever en versloeg hij zes keer de Tour de France. In 2001 volgde hij Jan Mulder op als sportcolumnist en in 2006 Jan Blokker als algemeen columnist. Hij was eerder vijf jaar correspondent in Londen.

Landelijke bekendheid dankzij vele boeken
In 1995 kwam zijn succesvolle roman De Proloog uit, over een wielrenner die de proloog van de Tour de France moet winnen. Na achtereenvolgens de boeken De dubbele schaar in 2005 en Sportleven in 2006, had Wagendorp in 2013 een absolute voltreffer met Ventoux, dat inmiddels een kwart miljoen keer over de toonbank ging en werd vertaald in onder meer het Duits, Engels, Frans en Spaans. In 2019 verscheen het vervolg, Ferrara, dat in het voorjaar van 2022 zal worden verfilmd. Bert Wagendorp richtte samen met Mart Smeets het wielertijdschrift De Muur op, waarvan hij hoofdredacteur is.

Hij is gestopt met drie keer per week een column schrijven. “Na vijftien jaar was ik klaar met dat moordende ritme. Ik blijf nu eenmaal per week een column afleveren. Daarnaast start ik binnenkort met een zogenoemde ‘verslaggeverscolumn’ met allerlei nieuws uit de regio. De rest van mijn tijd blijf ik boeken en filmscenario’s schrijven. In januari 2022 verschijnt deel 1 van De memories van Abel Sikkink, een historische roman. Abel Sikkink emigreert met zijn ouders in 1847 vanuit Winterswijk naar Wisconsin in de USA. Hij overleeft als enige van zijn familie de waargebeurde ramp met de Phoenix op het Meer van Michigan. Wij volgen hem op zijn gang door een lang leven, want hij wordt 104. Ik denk dat het een trilogie wordt.”

Een leven lang een band met je geboorteplek
Onze gast is de coronacrisis goed doorgekomen. “Al werd ik op het laatst misselijk van al het gepraat en gediscussieer over corona. In iedere praatshow op tv zat wel één of andere viroloog. Natuurlijk heb ik te doen met mensen, die hun geld moeten verdienen in de horeca of in bijvoorbeeld de culturele sector, maar zelf vond ik het wel rustig”, aldus de man die het stadje Groenlo nog altijd in zijn hart heeft gesloten.

“Ondanks dat het al lang is geleden dat ik uit Groenlo ben vertrokken, koester ik de goede, soms hele gedetailleerde herinneringen aan mijn kindertijd. Ik weet nog hoe het rook in de kleuterschool in de Notenboomstraat en ik ken nog de namen van de kinderen bij mij in de klas. De Protestantse school aan de Gasthuisstraat en mijn geboortehuis aan de Winterswijkseweg zijn er niet meer, maar veel andere gebouwen nog wel. Wanneer ik nu door het vestingstadje wandel, is dat een soort sentimental journey. Het is vreemd dat je je hele leven een band houdt met je geboorteplek, ook als je er maar zelden meer komt. Onlangs fietste ik met mijn vriendin over de Oude Aaltenseweg, langs het huis waar mijn opa en oma hebben gewoond. We gingen even kijken, in de tuin stond een man, die ons wantrouwig aankeek. Dan denk ik hé, hier woonden mijn grootouders! Maar ja, dat zegt zo’n man natuurlijk niets. Die denkt: wat is dat voor gek. Ik ben in 1965 als bijna 9-jarige uit Groenlo vertrokken. Mijn vader werkte bij de Nedap, hij kreeg een baan bij een houtbedrijf in Lemmer, Friesland. Het was alsof we gingen emigreren, ik verstond de mensen daar ook niet. Achteraf gezien was het niet zo’n verstandig besluit. Vooral mijn vader had last van heimwee. Als het even kon, gingen wij in de weekends naar de Achterhoek. Bovendien ging het bedrijf waar hij werkte in 1985 failliet. Mijn ouders zijn teruggekeerd naar Groenlo en gingen in een deel van de voormalige synagoge wonen. Ze zijn allebei begraven in Groenlo, mijn moeder vorig jaar mei. Zo nu en dan bezoek ik hun graf.”

Blijf het nieuws uit Groenlo volgen
“Met de komst van internet is het heel simpel het nieuws uit Groenlo te volgen. Je krijgt daar meer nieuws aangereikt, dan je eigenlijk wilt weten. Ik volg nog steeds het nieuws met betrekking tot de Nedap. Het is mijn bedoeling om daar nog een keer iets mee te gaan doen voor de krant. Het is een in veel opzichten interessant bedrijf, dat de wereldwijde economische ontwikkelingen weerspiegelt. Tot voor kort checkte ik bij de voetbalverslagen altijd wat Grolse Boys had gedaan. Mijn neef Ronald speelde er in het eerste. Hij is de zoon van Sjaak Wagendorp, de beste voetballer die onze familie heeft voortgebracht. Wagendorp en Grolse Boys hoorden bij elkaar. Mijn vader voetbalde bij die club, evenals een stuk of vijf ooms. Mijn opa was één van de oprichters. Hij was de meest partijdige grensrechter van het land, hij stond al voor buitenspel te vlaggen als er nog moest worden afgetrapt. Mijn vader heeft zich tot zijn dood verzet tegen een fusie met Grol. Niet omdat hij wat tegen de club Grol had, maar omdat hij Grolse Boys-man in hart en nieren was. Die club mocht niet verdwijnen. De laatste uren van zijn leven heeft hij doorgebracht langs de lijn op het Boys-veld, dat was wel mooi. Mijn grootvader draaide zich ongetwijfeld om in zijn graf, maar ik denk dat een fusie onvermijdelijk was. Zonder leden heb je geen club. Grol was katholiek, Grolse Boys protestants. Dat bestaat allemaal niet meer, en gelukkig maar.”

Vechten met de bruine beer op de Grolse kermis
De Grolse kermis staat Bert Wagendorp nog helder voor de geest. “De botsautootjes en de draaimolen natuurlijk. Maar wat me het meest bijstaat, is een tent waarin je kon vechten met de beer. Daar kreeg je dan een tientje voor. Het was een echte reusachtige bruine beer met bokshandschoenen. Tamelijk dieronvriendelijk, achteraf gezien. Meestal won de beer, gelukkig. Met carnaval heb ik nooit veel gehad, dat zal mijn protestantse opvoeding zijn geweest. Ik heb het één keer meegemaakt in Groenlo, toen ik een jaar of zeventien was. Ik herinner me vooral de vele glazen bier in City Centrum. Wat ik ook een keer heb meegemaakt, is het spektakel De Slag om Grolle. Ik was uitgenodigd door de toenmalige burgemeester. Ik was diep onder de indruk van al die mensen die deden alsof het nog 1627 was en het Beleg van Grol in volle gang was”.

Tristan Hoffman als bekende Grollenaar
“Tristan Hoffman en zijn vrouw Vera ken ik van het wielrennen, hij werd prof toen ik nog verslaggever was. We hadden toch een gedeelde afkomst, al is hij veel jonger. Aardige kerel waar je erg mee kunt lachen. Ik heb hem nog Nederlands Kampioen zien worden. In De Muur heb ik ooit een verhaal over hem geschreven. Daarin stond dat hij eindelijk een keer Parijs-Roubaix moest winnen. Dat lukte een paar jaar later bijna, maar de een of andere Zweed was hem te snel af. De hoofdpersoon in mijn boeken Ventoux en Ferrara heet Bart Hoffman, die is vernoemd naar Tristan. Ik denk dat hij dat niet eens weet.”

“Wanneer ik in Groenlo ben, ga ik naar lokaliteiten als Grolsch Brouwhuys De Lange Gang en Brouwersnös. In dat laatste café spoel ik na een bezoek aan de begraafplaats de treurigheid weg. Gelukkig brouwen ze in Groenlo weer bier. Ik vind het nog steeds schandalig dat de Grolsch Bierbrouwerij destijds uit Groenlo vertrok. Dat doe je niet als de bedrijfsnaam Grolsch is. Ik heb Grolsch daarom jarenlang geboycot. Enfin, ik zeg tegen iedereen in Grolle: Good goan en ploag mekare neet!”