Het vrije woord

Het vrije woord

Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, beste Grollenaren. Dat behoeft geen nadere uitleg. De manier waarop aan dit beginsel invulling kan worden gegeven hangt echter ook sterk af van de tijdgeest. Zelf vind ik dat de ruimte die daarvoor nu wordt geboden tot een zekere beperking van dat grondrecht leidt, zeker wereldwijd. Er is veel agressie, elke groep voelt zich al snel toch wel in meerdere of mindere mate gediscrimineerd en zoekt verhaal en dat leidt automatisch tot angst om te zeggen en te schrijven wat je denkt. Ik beluister ook dat bijvoorbeeld cabaretiers het daar nogal moeilijk mee hebben, en daar kan ik me iets bij voorstellen. De rechters hebben het er ook lastig mee om precies te bepalen waar de grenzen van dit grondrecht liggen en moeten steeds maar weer nieuwe piketpaaltjes slaan.

Hoe kom ik nu op dit toch wel ingewikkelde onderwerp dat nou niet echt heel makkelijk en geschikt is voor een overpeinzing door een eenvoudige Torenwachter die dat toch boven het petje moet gaan? Het lijkt ook geen onderwerp voor in de Groenlose Gids, want het is me nogal wat. Niet zenuwachtig worden; ik breng het onderwerp terug tot de buutavonden van de Knunnekes. Daar wordt het een stuk eenvoudiger van nietwaar?

De Knunnekes, precies. Zij zorgen de komende weken voor een stuk of zes buutavonden waarbij de humor de boventoon moet voeren en de lokale samenleving vanuit een ander perspectief zal worden waargenomen. En eigenlijk zijn die buutavonden momenten om het dagelijkse leven onder een vergrootglas te leggen en de gebreken daarvan volop in een humoristisch betoog samen te vatten en neer te zetten. Humor gaat uiteindelijk altijd ten koste van iets of iemand hoorde ik laatst en dat is wel een mooie samenvatting.

Lange tijd hadden we hier maar één buutavond en dat systeem ging door totdat een kloek Knunneke opmerkte dat er duidelijk behoefte was aan een tweede buutavond. Je had toen wel meteen humoristen die olijk riepen dat die tweede buutavond dan bedoeld was voor degenen die het de eerste keer niet hadden begrepen. En je had nog leukere en slimmere humoristen die zeiden dat je op de tweede avond dus gewoon alle mensen van de eerste avond weer terugzag!

Maar die tweede buutavond kwam er en het zijn er nu al zes geworden en er is ook nog een dameszitting. Welke conclusies kun je hier nu uit trekken? Je kunt zonder overdrijving stellen dat we carnavalminded zijn, dat zit in ons DNA en op dit onderdeel kunnen we heel veel. Er is ook het nodige dat we niet kunnen, maar daar zeg ik nu niks over!

Waar we ook een beetje begaafd in zijn is ons gevoel voor betrekkelijkheid, voor humor en misschien liggen de wortels daarvan in een ver verleden toen het hier met al die belegeringen en gevechten heel slecht toeven was en dan is humor een machtig wapen om te overleven. Misschien is het zo dat we tot op de dag van vandaag instinctief aanvoelen dat het nodig is om op tijd stoom af te blazen, om op tijd de bakens eens te verzetten en de dodelijke ernst van het dagelijkse leven van je af te schudden.

Wij weten dondersgoed dat het geen werkelijkheid is, maar het geeft nieuwe krachten en inzichten. Dat kijken met een andere bril naar de dagelijkse werkelijkheid, dat hebben we nodig en dat is beter dan welk medicijn dan ook.

Het is een knipoog naar ons zelf. Het vrije woord kan hier volop tot bloei komen omdat we weten dat het broodnodig is.

Torenwachter