Marietje Brus-Bus met de oorkonde van haar man Theo.
Marietje Brus-Bus met de oorkonde van haar man Theo. Foto: Theo Huijskes

'Mijn man Theo heeft Sonny Heiny Cohen weggebracht'

Marietje Brus-Bus (93) blikt 50 jaar na dato terug op de oorlog

Groenlo - 'Het ware relaas van de ontsnapping uit de Gelderse Achterhoek van een Engelse piloot in 1945'. In haar woning op het adres Buitenschans 2 in Groenlo verwijst de inmiddels 93-jarige Marietje Brus-Bus met deze toevoeging naar het boek 'Sprong in het duister', geschreven door S.E. Hanson. Vijftig jaar na dato zal zij tijdens de Dodenherdenking op maandag 4 mei a.s. andermaal stilstaan bij de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) en daarbij in het bijzonder bij de rol, die haar eigen echtgenoot Theo Brus in die gedenkwaardige jaren heeft gespeeld.

De reden van het bezoek van uw verslaggever aan deze bijzonder vitale vrouw, heeft te maken met het feit dat deze krant, een en ander als gevolg van onjuiste voorinformatie, verkeerde berichtgeving heeft verstrekt, die haar pijn heeft gedaan.

Ondanks haar hoge leeftijd weet ze alles nog exact

Het betreft een artikel over het eerbetoon van een groep leerlingen van de basisschool St. Ludgerus in Zwolle voor Sonny Heiny Cohen, die op 24 maart 1945 en dat een week vóór de bevrijding van Groenlo op 5-jarige leeftijd overleed door een vlijmscherpe granaatscherf van een overvliegend, bombarderend vliegtuig.
Opgetekend is dat Jan Donselaar het bij de familie Ormel aan de Rijksweg Groenlo-Winterswijk ondergedoken joods jongetje in het diepste geheim heeft vervoerd naar de oude Nederlands Hervormde Begraafplaats. Marietje Brus zegt er slecht door geslapen te hebben en haalt tegelijkertijd een stuk papier tevoorschijn, waarop zij het ware verhaal in een voorbeeldig handschrift heeft opgeschreven.
"Ik kan mij het zeer beangstigende voorval nog herinneren als de dag van gisteren. Wij waren in die tijd de naaste buren van de familie Ormel en mijn man Theo, die over een Ausweis beschikte, heeft in opdracht van de bij de ondergrondse aangesloten Jan Donselaar de kleine overleden, in zakken gewikkelde, Sonny met gebruikmaking van een bakkersfiets met voorop een grote broodkorf naar de begraafplaats gebracht. Een zeer emotioneel moment, omdat moeder Ormel destijds het overleden kind op schoot had en hem niet wilde loslaten. Samen met Bernard Rondeel heeft Theo kleine Sonny toen in het pikkedonker begraven."

Marietje Bus, geboren op 2 augustus 1921, op 25 juni 1946 gehuwd met de in 1916 geboren en in 2004 overleden Theo Brus, moeder van 7 kinderen waarvan er momenteel 3 in Canada woonachtig zijn, oma van 19 kinderen en overgrootmoeder van 14 achterkleinkinderen met ook nog eens twee kinderen op komst, raakt niet uitgepraat en lepelt ondanks haar hoge leeftijd alle van belang zijnde gegevens met daarbij de exacte data nog moeiteloos op. "Toeval of geen toeval, maar op 12 april 1912 kwamen de ouders van zowel Theo als mij tegelijkertijd in Groenlo wonen. De familie Brus is afkomstig uit Voorst bij Gendringen en de familie Bus uit Zevenaar. Theo en ik zijn ook lange tijd buurkinderen van elkaar geweest. Theo woonde toen in het bekende huis Bernarda aan de Rijksweg en ik in een dicht bijzijnde binnenweg op de boerderij Nieuw Wiegerink. Na ons huwelijk hebben wij ook nog 24 jaar, en dat van 1952 tot 1976 in de Noordoostpolder gewoond en gewerkt om daarna weer naar Groenlo terug te keren."
Vervolgens nog maar weer eens verwijzende naar het Boek 'Sprong in het duister', dat bij haar ontroerende herinneringen van haar echtgenoot naar boven haalt, toont zij met gepaste trots een ingelijste oorkonde. "Voor zijn inzet en vooral hulpverlening aan Engelse piloten, heeft Theo in de vorm van een eerbetoon een ingelijste oorkonde ontvangen van Dwight D. Eisenhower." In dit geval de opperbevelhebber/General of the Army van de Geallieerde strijdkrachten in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog en van 1953 tot 1961 president van de Verenigde Staten. "De aanstaande Dodenherdenking op 4 mei a.s. in Cultureel Centrum De Bron? Ik zal er bij zijn, ook al is het alleen voor Theo en natuurlijk voor kleine Sonny."