Marianumleerlingen maken
eigen midwinterhoorn
OOST GELRE - Jongeren en midwinterhoorns. Niet direct een voor de hand liggende combinatie, en al helemaal niet hartje lente. Jos Claessen, voorzitter van Midwinterhoorn Groep Lievelde staat tijdens de Techniekles op het Marianum in Lichtenvoorde lachend tussen Pim Nijkamp en Job Hilderink, gewoon twee doorsnee 14-jarige jongens uit Groenlo. Ze zijn geconcentreerd bezig met het ambachtelijk maken van een midwinterhoorn. "Stichting Midwinterhoornblazers heeft twee of drie jaar geleden een kist laten maken met daarin gereedschappen voor het maken van een midwinterhoorn, met onder meer gutsen, omgekeerde beitels zeg maar. Dat is om het om het maken van midwinterhoorns te propageren en niet verloren te laten gaan," begint Claessen. "Het leek me een leuk idee om de kist in te zetten op het Marianum en heb me in verbinding gesteld met rector Jan Put. Hij is een Tukker dus snapt alles van de traditie van de midwinterhoorn."
Door Henri Walterbos
Tussen eind november (eerste Advent) en 6 januari (Driekoningen) klinken overal in Twente en de Achterhoek namelijk de oerklanken van de midwinterhoorn. Put delegeerde het aan Sander Esselink, docent handvaardigheid, die het inbracht bij de collega's van techniek. Toen was het zaak enkele leerlingen zo ver te krijgen de uitvoering te verzorgen. Het werd geen makkie, ook omdat de klus buiten lestijd uitgevoerd diende te worden. Toch meldden Job en Pim zich aan. September 2015 begonnen ze eraan, in hoofdzakelijk hun vrije tijd. De laatste weken werken ze er ook aan tijdens de techniekles. "Anders is het voor einde schooljaar niet klaar," verklaart Claessen. "Dat zou jammer zijn en ik wil het wel afronden."
Het maken van een midwinterhoorn vergt concentratie en geduld. "Je moet secuur zijn, de juiste maatvoering aanhouden, anders bereik je het beoogde effect niet," aldus Claessen, die zelf al met zijn tiende midwinterhoorn bezig is. "De jongens doen het goed," prijst hij ze. Ze hebben er zichtbaar plezier in, maar zelf midwinterhoorn spelen zit er niet in, hoort Claessen ook. "Ik vind het gewoon leuk om met hout te werken en wil de interieurbouw in," motiveert Pim zijn opgave voor de klus. Job, die de zijn toekomst ziet liggen in de installatietechniek, zegt er niet echt over te hebben nagedacht. De klus viel hem niet tegen. "Ik wilde het gewoon wel proberen. Het maken ervan viel eigenlijk wel mee, al had ik niet gedacht dat er zoveel tijd in ging zitten. Ik dacht een paar woensdagmiddagen." Tegen de 40 uur handenarbeid zit er inmiddels in beide midwinterhoorns.
Vond Pim de buitenkant het moeilijkste deel van de klus, Job had het met de binnenkant. "Het lastigste was om de goede dikte te bepalen." Zodra de buitenkant rond is, wordt de stam in de lengte doormidden gezaagd om vervolgens met precisiewerk uit te komen op twee centimeter opening aan het begin en zes centimeter aan het einde. "Belangrijk voor het uiteindelijke geluid," zegt Claessen. De lengte kan variëren. "De jongens hanteren van één meter tien, tot één meter vijftig. Hoe groter, hoe lastiger je het vast kunt houden."
De midwinterhoorns naderen hun voltooiing en dan mogen beide ambachtslieden in de dop met Claessen mee naar Edgar Vieberink in Dinxperlo voor het maken van de happe, het mondstuk waarop geblazen wordt. Dan weten de jongens of hun project geslaagd is. Ze verheugen zich om het zelf uit te proberen, maar ze bevestigen nogmaals zelf geen toekomst te zien in het midwinterhoornblazen. Misschien dat het thuis uitproberen en oefenen alsnog een onverwachte kick teweeg brengt? De jongens lachen. Hun gezichtsuitdrukking zegt genoeg.