Het in 2008 gerealiseerde kunstgrasproject (2½ veld) bij s.v. Grol. Foto: Theo Huijskes
Het in 2008 gerealiseerde kunstgrasproject (2½ veld) bij s.v. Grol. Foto: Theo Huijskes

RIVM: op kunstgras kan gevoetbald worden

OOST GELRE - "Als college van burgemeester en wethouders conformeren wij ons aan de door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) vastgestelde conclusies naar aanleiding van een uitgevoerd onderzoek naar de risico's voor de gezondheid van het sporten op kunstgrasvelden. Ook de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond) heeft als gevolg van het onderzoeksresultaat aangegeven dat de clubs weer gewoon op kunstgras kunnen voetballen. Voor het overige zal ik nader in gesprek gaan met de voorzitters van de betrokken voetbalverenigingen in deze gemeente, alsmede met onze eigen GGD."

Door Theo Huijskes

Dit zei wethouder sportzaken Jos Hoenderboom vorige week dinsdag aan het begin van de raadsvergadering en dat op dezelfde dag dat de resultaten van het uitgevoerde onderzoek waren prijsgegeven. Resultaten die een positief licht laten schijnen over de gehele materie en volgens het RIVM de breed ontstane onrust in dit land kunnen wegnemen.

Alleen OOG reageert
Met uitzondering van de fractie van OOG werd de mededeling van de portefeuillehouder voor kennisgeving aangenomen. OOG-voorzitter Frits Schmidt merkte op weliswaar blij te zijn met de uitslag, maar het een vreemde zaak te vinden dat diverse wetenschappers een etmaal eerder nog repten over een nog steeds ongewisse situatie.

Zembla
De commotie over het kunstgras werd als een soort wervelstorm in dit land in werking gezet naar aanleiding van een televisie-uitzending van Zembla met de titel 'Gevaarlijk spel'. Deze uitzending, in oktober jl., bracht een maatschappelijke bezorgdheid teweeg die zijn weerga niet kende. Diverse voetbalverenigingen in dit land besloten hun kunstgrasvelden, of althans een gedeelte daarvan, niet meer in te zetten voor trainingen en wedstrijden. Daarnaast namen tal van clubs, voor het merendeel clubs die niet over kunstgras beschikken, het besluit om hun teams in competitie- of ander verband niet meer op kunstgras te laten spelen.
Maar naar aanleiding van het nu uitgevoerde onderzoek stelt het RIVM dat wanneer er gesport wordt, in de gemeente Oost Gelre en omgeving met name gevoetbald, op de met rubbergranulaat gevulde kunstgrasvelden, de negatieve invloed op de gezondheid van de sporters praktisch helemaal te verwaarlozen is.

Honderd velden onderzocht
Na het door het in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uitgevoerde onderzoek, wordt het sporten op kunstgras als veilig aangemerkt. Met andere woorden, voetballen op rubberkorrels kan gewoon. Deze conclusie wordt met name getrokken naar aanleiding van de in het onderzoeksrapport opgenomen zinsnede dat chemische analyses van het RIVM geen enkele aanleiding geven voor paniek.
Op de website van het RIVM staat een officiële mededeling met de strekking dat sporten op rubbergranulaat veilig is. "In rubbergranulaat zitten heel veel verschillende stoffen, maar deze komen slechts in zeer lage hoeveelheden uit de korrels vrij. Dit laatste komt omdat de stoffen min of meer in het granulaat zijn 'opgesloten'. Hierdoor is het schadelijke effect op de gezondheid praktisch verwaarloosbaar", aldus de gezondheidsexperts van het RIVM, die in totaal honderd kunstgrasvelden met korrels van versnipperde autobanden onderzochten.

Laboratoriumproeven
Bij het onderzoeken van de velden zijn drie soorten laboratoriumproeven uitgevoerd om te zien welke stoffen uit de korrels vrijkomen als de sporter ermee in aanraking komt. Met deze zogeheten migratiestudies is uitgezocht in welke mate stoffen door de huid in het lichaam kunnen terechtkomen via het spijsverteringskanaal of via de longen. Vervolgens is berekend in hoeverre mensen aan de vrijgekomen stoffen blootstaan en wat dat betekent voor de gezondheid. Verder is alle informatie in de wetenschappelijke literatuur bestudeerd over de stoffen in rubbergranulaat, de eigenschappen en de effecten daarvan voor de gezondheid. Gesteld wordt dat geen signalen zijn aangetroffen, die duiden op een verband tussen sporten op kunstgras met rubbergranulaat en het ontstaan van leukemie en lymfeklierkanker. Dit verband is overigens in geen enkel internationaal onderzoek aangetoond. Met betrekking tot het milieu heeft het onderzoek wel bevestigd dat conform eerdere inzichten het rubbergranulaat metalen bevat die in de omgeving terecht kunnen komen. Er blijkt vooral zink uit het rubbergranulaat vrij te komen. Dit metaal is niet schadelijk voor de mens, maar kan wel gevolgen hebben voor organismen in de bodem en het oppervlaktewater.

Lokale clubs reageren
Bij de drie (kunstgras)voetbalverenigingen in de gemeente Oost Gelre (Grol, Longa '30 en RKZVC), alsmede bij het naburige Vios in Beltrum heerst alom tevredenheid. Dit laatste met name vanwege het feit dat de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond) de adviezen van het RIVM heeft overgenomen.
In een eerste reactie zegt voorzitter Johnny Cuppers van RKZVC, met kunstgras op het hoofdveld van sportpark De Greune Weide in Zieuwent, een opgelucht gevoel te hebben dat er nu eindelijk duidelijkheid is. "Ik ben hier heel blij mee. Moet er niet aan denken wanneer het onderzoeksresultaat het tegenovergestelde resultaat had meegekregen. Het is een goede zaak dat er nu duidelijkheid is, waarbij tevens het gezonde verstand heeft gezegevierd."
Theo Helmers, voorzitter van Vios B., de club die eveneens kunstgras heeft op het hoofdveld van in dit geval het sportpark De Sonders in Beltrum, ziet de positieve uitkomst helemaal in de lijn der verwachtingen. "Het RIVM heeft haar huiswerk uitstekend gedaan. Men is niet over één nacht ijs gegaan. Vanzelfsprekend zijn er ook nu nog diverse wetenschappers, die over het uiteindelijke resultaat blijven stoeien en dientengevolge over elkaar heen vallen. Daarbij wordt in mijn ogen volkomen onterecht het consumenteneffect ten tonele gevoerd. Wanneer dat aan de orde is, staat ons allen nog heel wat te doen. Want in dat geval moeten er, om maar een voorbeeld te noemen, alleen al in de natuur tal van planten en bloemen verwijderd worden."