Vooral bourgondisch genieten maar ook cultuurhistorie
Studente onderzocht toerisme in Groenlo
Door Mark Ebbers
GROENLO - Groenlo wil zich toeristisch en recreatief nog beter op de kaart zetten. Onder ander het Programma Stad Groenlo houdt zich hiermee bezig. En het lijkt best goed te gaan. De Slag om Grolle is na enkele edities uitgegroeid tot een (inter)nationaal evenement dat tienduizenden bezoekers trekt. Op Marveld Recreatie verblijven inmiddels rond de 90.000 toeristen per jaar. En er zijn meer voorbeelden van potentie en groei. Maar zoals met zoveel zaken: het moet nog beter kunnen. De stad was onlangs onderwerp van een afstudeeronderzoek dat daaraan een bijdrage wil leveren.
Gihan Iskandar (26 jaar) studeerde deze zomer af met een scriptie getiteld 'Positioneringsplan Vestingstad Groenlo' aan de Hospitality Business School in Deventer, waar ze Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs volgde. 'Marketing van de vestingstad Groenlo in een vrijetijdscontext om de positionering van Groenlo te verbeteren met als doel meer bezoekers aan te trekken', zo luidt de uitgebreidere ondertitel van haar werk.
Hoe kwam een studente woonachtig in Kampen en studerend in Deventer tot de keuze voor Groenlo: "Saxion heeft een eigen website oursaxionworld.nl waarop stageplekken en afstudeeropdrachten geplaatst worden. Studenten kunnen een kijkje nemen en reageren op een stageplek of afstudeeropdracht passend bij hun interesse. Ik kwam de afstudeeropdracht van Groenlo ook op de website tegen en het trok me direct. Het past precies bij mijn interesse aangezien ik naar een citymarketing opdracht zocht. Daarnaast leek het mij leuk om meer te weten over de stad Groenlo omdat ik er heel weinig over weet."
Meer doen met kernkwaliteiten
De achterliggende opdrachtgever was de gemeente Oost Gelre. Het onderzoeksverslag van Gihan mondt uit in een advies waarbij beschreven wordt hoe Groenlo haar positionering kan verbeteren op het gebied van cultuurhistorie en bourgondisch genieten – de twee Groenlose kernkwaliteiten - om zo bij te dragen aan de aantrekkelijkheid van de plaats.
Groenlo wil zelf de cultuurhistorie benadrukken en daarbij onder andere nog meer inzetten op het evenement 'Slag om Grolle'. Wat betreft bourgondisch genieten, zetten de gemeentelijke overheid en toeristische instanties in op een sfeervoller centrum. Het van oorsprong Groenlose Grolsch blijkt daarbij een sterk merk.
Groenlo wil uiteindelijk natuurlijk (nog) meer mensen aantrekken. Maar de twee kernkwaliteiten worden onderbenut en niet betekenisvol genoeg gepresenteerd, blijkt uit het onderzoek; daardoor weten recreatieve en toeristische bezoekers niet écht wat Groenlo te bieden heeft. Er zijn 'gaps', discrepanties, tussen de gewenste identiteit van de plaats en het imago bij (mogelijke) bezoekers.
Wat vinden de bezoekers?
Gihan deed dit voorjaar onder andere veldonderzoek onder de daadwerkelijke en potentiële bezoekers van Groenlo naar het imago van het stadje. De eerste groep benaderde ze op verschillende plekken in Groenlo met een mondelinge enquête. De tweede groep sprak ze online aan met een vragenlijst, via websites (onder andere van de Groenlose Gids) en sociale media.
De respondenten bleken over het algemeen een positieve indruk te hebben over de cultuurhistorische aspecten van Groenlo: een rijke historische achtergrond, voldoende (on)tastbare overblijfselen van historie en een rijkdom aan tradities. Toch ondernemen bezoekers in de praktijk vrij weinig activiteiten op het gebied van cultuurhistorie. Daarnaast vinden de respondenten dat meer evenementen en een betere historische uitstraling Groenlo aantrekkelijker zou kunnen maken. Op het gebied van 'bourgondisch genieten' wordt Groenlo geassocieerd met 'Grolsch bier', 'terrasje pakken' en 'sfeervol centrum'.
Kiezen voor bourgondisch
Gihan bracht de 'gaps' in kaart tussen de (door met name de gemeente) gewenste identiteit van Groenlo en het door de potentiële en huidige bezoekers ervaren imago van de vestingstad. Opvallend is dat – terwijl de brouwerij al zo'n 13 jaar weg is uit zijn 'wieg' - Grolsch het meest genoemde met Groenlo geassocieerde aspect is, bij beide groepen. Het biermerk scoort hoger dan de Tachtigjarige Oorlog. Het centrum wordt over het algemeen neutraal sfeervol gevonden, daar lijkt dus nog wel wat te winnen, met name bij de mensen die Groenlo al bezoeken. De verwachtingen van de potentiële bezoekers blijken soms niet geheel waargemaakt te worden.
De identiteit die de overheid wil uitdragen en het door het publiek ervaren imago, blijken op het gebied van cultuurhistorie dichter bij elkaar te liggen dan op het gebied van bourgondisch genieten. Bij dat tweede aspect bestaat de kloof vooral bij de werkelijke bezoekers.
De 'gaps' die blijken te bestaan tussen identiteit en imago worden door Gihan aangedragen als verbeterpunten. Op basis van het onderzoek wordt uiteindelijk gekozen voor het alternatief waarin het bourgondisch genieten centraal staat, maar ook het cultuurhistorische aspect van Groenlo naar voren komt.
Concreet adviseert de onderzoekster onder meer dat het (nu één keer gehouden) City of Taste uitgebouwd moet worden. Daarnaast zou nog een food & wijnfestival op zijn plaats zijn, vergelijkbaar met hoe het in (het veel grotere) Maastricht gehouden wordt.
Op deze en andere manieren moeten het imago van Groenlo en de gewenste identiteit meer op één lijn komen: dat wat Groenlo wil uitstralen moet ook daadwerkelijk zo landen bij de doelgroep.
Gihan stelt voor om over vijf jaar te kijken in hoeverre de geformuleerde doelstellingen ten aanzien van Groenlo zijn gehaald. Dat is vijf jaar eerder dan het toekomstprogramma van Programma Stad Groenlo: dat zich richt op 2027, het jaar dat Groenlo 750 jaar bestaat. Een jaartal dat volgens de vers afgestudeerde wel erg ver in de toekomst ligt.
Toeristisch coördinator reageert
Bernou Wagenaar, toeristisch coördinator van de gemeente Oost Gelre, begeleidde Gihan tijdens haar onderzoek in Groenlo. "We zijn het afgelopen jaar begonnen met een werkplaats kennis en innovatie, waarbij we samenwerken met Saxion hogeschool. Gihan was de eerste student die via deze samenwerking afstudeerde", vertelt Wagenaar. "En er volgen er zeker meer."
De toeristisch coördinator onderschrijft de conclusie van het afstudeeronderzoek, het spanningsveld tussen enerzijds de cultuur-historische identiteit die de gemeente wil uitdragen en anderzijds het imago bij de bezoeker en zeker de praktijk van de bezoeker: mensen gaan – simpel samengevat – toch meer voor het terras dan voor een historische bezienswaardigheid. "Door de verkoop van dukaten, waarmee we dit voorjaar zijn begonnen, willen we bezoekers stimuleren om in Groenlo culturele activiteiten te ondernemen. Van 1 april tot 1 oktober kunnen de dukaten worden uitgegeven, op elke dag van de week, als de museale instelling open is. Het idee is: een entreeprijs voor de Vestingstad als attractie."
En ze ziet meer mogelijkheden: "Het NBTC (een organisatie die zich bezighoudt met Nederland-marketing, ME) wil de toerist van de Randstad naar de rest van het land hebben en heeft daarom een aantal fictieve metrolijnen bedacht. Met als thema's onder andere hanzesteden en Mondriaan. Deze brengen de mensen echter wel tot in de Achterhoek, maar niet tot in Groenlo. En het thema vestingsteden - waarbij Groenlo wel onderdeel van de route zou zijn - is er helaas nog niet door. Daarom zijn wij als gemeente Oost Gelre, ook weer samen met Saxion, zelf recent begonnen met de opzet van zo'n fictieve metrolijn, met als werktitel 'oranjelinie', die voert langs plaatsen als Groenlo en Bredevoort." Hierbij is de hulp van mensen welkom, Wagenaar komt hiervoor binnenkort met een concrete oproep.
Goed gevoel over Groenlo
Hoe de toeristische toekomst voor Groenlo ook uitpakt, Gihan heeft in elk geval een goed gevoel over gehouden aan haar 'afstuderen op de vestingstad': "Tijdens mijn bezoek in Groenlo werd ik begeleid door een professionele gids Erik Mentink. Zo heb ik de belangrijkste bezienswaardigheden bezocht en door de straten van Groenlo gelopen. Ik kreeg direct een warm gevoel en voelde mij thuis. Het viel mij erg op hoe gastvrij, vriendelijk en behulpzaam de mensen daar zijn. Ik hoop daarom dat het imago van Groenlo bekender wordt als stad met cultuurhistorie en bourgondisch genieten."
