Jan Kruip bij de kei, met het anker, het touw en de aanwijzing.
Jan Kruip bij de kei, met het anker, het touw en de aanwijzing.

Lichtenvoordse kei ontvreemd uit Grolse gracht

Kei-kunstenaar Jan Kruip denkt aan carnavalsgrap en advocaat

Door Henri Walterbos

GROENLO/LICHTENVOORDE - Was de Grolse gracht sinds kort blauwalg vrij, de Grolse trots is inmiddels ook weer keivrij. Afgelopen week merkten attente Grollenaren op woensdagmorgen dat het symbool van Lichtenvoorde verdwenen was uit het Grolse water. Een eerste navraag leerde dat niemand een idee had waar de kei gebleven zou kunnen zijn, laats taan wie hier achter zou kunnen zitten.

Het is de bewuste ochtend een complete verrassing voor Jan Kruip dat de kei verdwenen is. Kruip, samen met Eddie Dusseldorp en Robert Paashuis, verantwoordelijk voor het plaatsen van de kei in de gracht, en degene die het kunstwerk vervaardigde, is verrast en verbaasd. "De kei weg? Ik weet van niets. Weet je het wel heel zeker?", zegt hij desgevraagd. "Het kan ook zijn dat ie misschien iets verderop ligt, dat is namelijk al eerder gebeurd." Maar nee, de kei blijkt ook na een intensieve speurtocht niet te vinden, ook niet elders in de gracht. "Een vreemde zaak", zo zegt Kruip. "We hadden juist afgesproken dat we zaterdag 11 november de kei weer op zouden halen. Dan lag hij er precies drie maand in en de 'elfde van de elfde' leek ons een mooie datum. We zouden vervolgens naar het Stadsmuseum gaan en daar het bord aanbieden dat bij de gracht staat. Wij hebben geen bericht gekregen dat iemand de kei heeft weggehaald. Je zou verwachten dat dat, als dit een ludieke actie zou betreffen, wel zou gebeuren. Ben benieuwd wat het verhaal is. Mogelijk represaille van Grolse kant of iets ludieks van iemand anders. We gaan het uitzoeken. Misschien wel een carnavalsvereniging uit Groenlo of Beltrum die hier achter zit", denkt Kruip hardop, nog niet half van de schrik bekomen.

'Grachtwacht'
Ook 'grachtwacht' Hennie Wildenborg zegt desgevraagd van niets te weten. "Den kei pleites? Echt waor?", reageert Wildenborg, gevolgd door een langdurige schaterlach. "Ik heb 't nog neet e-zene. Grol hooft ok neet meer tegen Longa, anders had dat misschien d'r iets met te maken können hebben. Maor ja, bu'w d'r mooi van af. Ik hop neet dat ze um weervindt," buldert de geboren en getogen Grollenaar andermaal.

'Als ik er met hem een paar kratjes bier uit kan slepen, dan is dat mooi meegenomen'

Pelgrimsoord
In de nacht van 10 op 11 augustus was de kunstkei ter hoogte van de Wilhelminabank in de gracht gelegd door Kruip, Dusseldorp en Paashuis , de zonen van Joop Kruip, Jos Dusseldorp en Leo Paashuis, de drie Lichtenvoordenaren die exact dezelfde nacht, maar 60 jaar eerder, het Grolse kanon ontvreemdden en ontvoerden naar Lichtenvoorde. Het fraaie stukje Groenlo werd een ware pelgrimsoord voor Lichtenvoordenaren die hun kleinood nog nooit op zo'n fraaie locatie hadden gezien, en Grollenaren lachten er om. Zij konden de grap wel waarderen. "De rivaliteit tussen Groenlo en Lichtenvoorde mag wel weer wat leven in geblazen worden", vonden zowel Grollenaren als Lichtenvoordenaren na het vernemen van de ludieke actie. Voordat de replica van de kei in de Grolse gracht werd opgemerkt werd de actie al 'opgeëist,' door de drie zonen, van de mannen die een waar huzarenstukje uithaalden in 1957, als tegenactie voor het ontvreemden van de Lichtenvoordse kermisvogel door een aantal gehaaide Grollenaren eerder al. "Ik heb die nacht doodsangsten uitgestaan. Stel je voor dat ze gepakt zouden worden. Dat kanon met die ijzeren ringen om de houten wielen maakte immers zo'n lawaai toen het over de stenen naar Lichtenvoorde werd gerold", vertelde de echtgenote van wijlen Leo Paashuis toen ze met zoon Robert naar Groenlo was gekomen om naar de drijvende kei te kijken.

Sterke vermoedens
Ondertussen ging Kruip op onderzoek uit en werden zijn vermoedens steeds sterker dat Grolse carnavalisten achter de grap zouden zitten, al tast hij nog steeds in het duister over wie achter de ontvreemding zit. Het bleef een paar dagen stil, tot donderdagavond. "Donderdagavond kreeg ik een appje van iemand dat ik bij de kei in Lichtenvoorde moest komen omdat daar schijnbaar iets voor mij lag. Wat bleek, het anker met het touw, waaraan de kei die op de gracht lag, vast zat, dat hebben ze netjes teruggebracht, maar de kei is zogezegd verdwenen. Ik zou niet weten waar ie gebleven is", vertelt Kruip, zijn handen ten hemel strekkend. "Bij de troosteloze aanblik van het blauw geschilderde anker met het lange touw lag een papier met daarop een aanwijzing. 'Beste Jan Kruip en overige Keien. Uw anker is waar het hoort, terug aan de Kei. Wel wat blauw uitgeslagen, dat maakt ons heel blij. Zoals u ziet is het anker een beetje blauw. Maar wij hebben de Kei nu stevig in onze klauw! Voor u een vraag woar dat ding no steet. Houd dat ding de volgende keer in ow eigen keet!! Groeten van ons.' Gezien de aard van de tekst een bevestiging voor Kruip dat Grollenaren achter de diefstal zitten van het waardevolle kunstwerk dat Kruip ooit als exacte kopie, op ware grootte, vervaardigde van het origineel.

Advocaat
Kruip weet niet wat hij verwachten moet. "Ik heb een vaag vermoeden. Het anker is blauw geschilderd. Het is geen blauwalg. Het is meer de kleur van die Grolse voetbalclub. Ik weet dus wel bijna zeker dat er Grolsen achter zitten en het is zaterdag de 'elfde van de elfde', dus denk ik dat ze een carnavalsgrap met ons Lichtenvoordenaren uit willen halen." Kruip spreekt van een 'serieuze grap'. "Ze hebben er wel werk van gemaakt en moeite voor moeten doen om die kei uit de gracht te halen. Dat valt te respecteren. Van de andere kant is het gewoon diefstal. Ik ben dan ook van plan een advocaat in te schakelen. Als ik er met hem een paar kratjes bier uit kan slepen, dan is dat mooi meegenomen. Vooralsnog is het afwachten wat de dieven verder van plan zijn. Het kon ze nog wel eens warm achter de oren worden als de advocaat met ze in contact gaat treden. Ik zou zeggen 'zet het kratje maar alvast koud'."

Advocaat
Vrijdagmiddag laat Kruip weten dat hij steeds meer zit te denken aan aangifte. "Zijn de ontvoerders van de Lichtenvoordse kei niet van plan deze weer boven water te laten komen dan zijn wij, roverszonen van het Grolse kanon, van plan om advocaat mr. E.H. Steentjes uit Lichtenvoorde te benaderen en hem te vragen om ons bij te staan in de onontkomelijke rechtszaak die dan zal volgen. Er wordt reeds overwogen om aangifte te doen. Groenlo is immers beroofd van zijn toeristische attractie! Zo loopt het aantal boekingen op Marveld ook terug. De middenstand van Groenlo houdt het hart vast en vreest voor gigantisch omzetverlies, schijnt iemand gezegd te hebben," zo zegt Kruip te hebben vernomen van een volgens hem 'onbekende bron.' De Grolse Gracht verliest zo al zijn allure! De ontvoerders van de kei hebben geen flauw idee wat ze aangericht hebben!" Kruip denkt een foto in het bezit te hebben van een 'medeplichtige,' de grachtwacht, Hennie Wildenborg. Deze laat desgevraagd weten van niets te weten. "Loat Jan d'r moar een paar keien bi-j maken. Ik wet wal dat d'r nog meer Grolsen waren wee iets met dat dinge van plan waren. Ik ok. Wi-j komt no keien te kort", lacht Wildenborg.

City podium
Net voor sluiting van deze krant wordt er op de redactie een briefje bezorgd met daarop de volgende boodschap: 'Hee linkerds daor in de kei. Wi-j holt de touwtjes in handen wat betreft den kei. Oren en döppes good losholl'n de kommende tied, afzender Stadse fratsen.' Jan Kruip zegt desgevraagd niets meer vernomen te hebben sinds de laatste aanwijzing. "Ik dacht eerst aan de 'elfde van de elfde' maar nee. Ik denk dat de jongens inmiddels koude voeten krijgen en bang zijn dat ik met de advocaat aan kom," lacht Kruip. "Ik sta ook wel perplex. Ik probeer natuurlijk met die 'misdadigers' mee te denken. Als ik hun was geweest dan zou ik hem als trofee vrijdagavond bij City op het podium neerzetten met hun Prinsenbal. Prachtig. In ieder geval zijn de jongens er mooi druk mee. Daar moet ik later toch zeker nog wel een biertje mee drinken, als de vrede weer getekend is."

De Grolse gracht is weer 'keivrij'.
'De grachtwacht' speelt volgens Kruip een rol in de ontvreemding. Foto: Bewerking Jan Kruip