Mestvergister Groenlo onderwerp van gesprek
'Het is nog steeds mogelijk om de komst tegen te houden'
Door Henri Walterbos en Kyra Broshuis
GROENLO - Afgelopen week werd bekend gemaakt dat er maandag 26 maart een eerste openbare informatiebijeenkomst over de veelbesproken mestvergister wordt gehouden voor de burgers van Groenlo. Deze avond wordt georganiseerd door ODRN (Omgevingsdienst Regio Nijmegen). Diverse Grollenaren maakten op social media hun ongenoegen kenbaar over de gang van zaken. 'Waarom nu net nà de verkiezingen?' en 'Het is dus toch al een gelopen race??' waren veelgelezen opmerkingen. Volgens de Stichting Megamestvergister Groenlo NEE is dat laatste niet het geval, woordvoerders Nico Tijdink (via Skype vanuit Italië), Henk Adema en Paul Wallerbos vertellen hun verhaal.
'Verkeerd of onvoldoende ingelicht'
"Het is zo dat we nog maar beperkt wat kunnen doen aan de vergunning en wel via twee wegen; via de politiek of via de juridische weg. Als stichting zijn we in ieder geval voorbereid om die tweede stap te nemen. We hebben een jurist in de arm genomen die ervaring heeft met soortgelijke zaken en verwachten de bouw nog minstens twee jaar te kunnen vertragen. Maar liever willen we de politieke weg bewandelen", zeggen Tijdink, Adema en Wallerbos. Volgens Wallerbos is er nu helaas geen meerderheid in de gemeenteraad die de komst van de megamestvergister tegen wil houden. Wallerbos, zelf kandidaat-raadslid voor OOG: "Het is uiteindelijk allemaal terug te voeren op het feit dat de gemeenteraad rond 2014 verkeerd of onvoldoende is ingelicht. De raad heeft destijds het totale bestemmingsplan voor de gehele Laarberg, een enorm pak papier, goedgekeurd. Daarin waren slechts een paar pagina's over de mestvergister opgenomen. Daarvoor was er een raadsinformatiebijeenkomst waarbij een plaatje van een kleine vergister werd getoond. De echte mestfabriek blijkt nu achteraf 20 x keer zo groot te zijn! Vrijwel niemand van de gemeenteraad en van de ambtenaren heeft destijds beseft hoe groot de fabriek gaat worden, de grootste van de EU."
Niet duurzaam
Nog even de cijfers op een rij: de mestvergister wordt de grootste van Europa en komt te liggen op ongeveer 500 meter van de bebouwde kom en 1600 meter tot het centrum van Groenlo. Voor de aanvoer van mest zullen naar verwachting dagelijks 150 tot 200 mestvrachtwagens 24 uur per dag naar Laarberg rijden. De realisatie van de mestvergister gaat ongeveer 60 miljoen euro kosten. De Stichting verwacht stank- en verkeersoverlast en zegt dat de vergister, in tegenstelling tot wat de gebiedsmakelaar van Laarberg beweert, niet duurzaam is. "Er wordt net zoveel grijze stroom verbruikt dan dat het aan biogas energie gaat opleveren omdat er veel energie nodig is om de mestkorrels te produceren en te hygiëniseren. Ook zijn we bang dat Groenlo straks, als blijkt dat de fabriek overlast of calamiteiten veroorzaakt, met een gigantische lege mestfabriek opgescheept zit. En de boeren alsnog hun mest niet kwijt kunnen én hun investeringsgeld kwijt zijn. Ga eerst eens ervaring opdoen met een kleinere mestfabriek, maar de ervaring leert dat zelfs kleine mestfabrieken al vaak flinke stankoverlast veroorzaken."
Niet objectief
De stichting verwijt de gemeente maar vooral RMS/Van Westreenen (de initiatiefnemers van de megamestvergister) dat de buurt en de inwoners van Groenlo nooit geïnformeerd zijn. Daarnaast twijfelen de leden aan de objectiviteit van de ODRN die RMS tot nu heeft geholpen. "De ODRN zal op de 26ste natuurlijk nooit de eigen vergunningsverlening in twijfel trekken. Nu het hele verhaal klaar is, wordt er opeens een informatieavond gehouden. Dat is veel te laat, de burger is bewust buitenspel gezet." Ook vindt de stichting dat Van Westreenen, het bedrijf uit Lichtenvoorde waarmee RMS intensief samenwerkt, met opzet informatie heeft achtergehouden. "Daar hebben we ook bewijs voor. Tijdens een besloten bijeenkomst in 2014 voor boeren in De Radstake werd door de heer Wopereis van Westreenen duidelijk aangegeven dat men bewust de raadsleden en Grollenaren niet wilde informeren om protesten te voorkomen. Dit videomateriaal is nota bene door RMS zelf op internet gezet. Schandalig!".
Ook zijn er ondernemers die zich, met het oog op de mestvergister, niet op Laarberg willen vestigen. Een voorbeeld daarvan is de familie Hertgers uit Vragender die heeft besloten het bedrijf niet te verplaatsen naar De Laarberg. Er zijn uiteraard ook voorstanders van de komst van de mestvergister, zo erkennen de heren. "Er wordt vaak genoemd dat Groot Zevert in Beltrum het ook doet en dat dat prima loopt. Maar dat is wel een hele andere vorm van vergisten: de uitgegaste mest wordt namelijk door hen grotendeels afgevoerd naar het buitenland, en niet, zoals RMS wil, tot mestkorrels verwerkt. Daarnaast wordt de fabriek in Groenlo tien keer groter dan Groot Zevert."
Waar moeten de boeren dan heen met hun mest? "Wij zijn niet tegen de kleine boer of tegen agrarische familiebedrijven. Wél zijn we tegen de enorme schaalgrootte van deze vergister. Wij vinden het beter om een aantal kleinere vergisters in de Achterhoek te plaatsen op plekken waar veel boerenbedrijven zitten. Waarom moeten de Grollenaren verhoogde gezondheidsrisico's lopen met zo'n mega-chemie-fabriek aan de rand van Groenlo?"
Zes weken om zienswijzen in te dienen
De verwachting is dat de ODRN de ontwerpvergunning rond 26 maart zal publiceren. Vanaf de publicatiedatum kunnen tot zes weken daarna zienswijzen (juridische bezwaren) op de ontwerpvergunning worden ingediend door Grollenaren. Tijdens de informatieavond is er gelegenheid om specifieke vragen te stellen aan de deskundigen van de ODA en de ODNR, zo meldt de gemeente Oost Gelre. "Geen gelopen race, de gemeenteraad kan het nog wel tegenhouden", aldus Wallerbos. "Zolang er nog geen schop in de grond staat, kunnen we de fabriek een halt toeroepen. Makkelijk wordt het niet maar het kan als we als Grollenaren massaal protesteren en onze politieke partijen wakker schudden. In Gemert, waar RMS dezelfde fabriek als in Groenlo wilde bouwen, heeft dat vier jaar geleden ook het gewenste effect gehad. Na afloop van de informatieavond op 26 maart in De Mattelier zullen wij van de stichting het woord vragen en de aanwezigen uitleg geven over de stand van zaken en onze juridische aanpak", zo zeggen de heren van de Stichting.
Uiteraard zijn ook de politieke partijen van Oost Gelre gevraagd een toelichting op de situatie te geven. Zie pagina 14.
Bron: Stichting Megamestvergister Groenlo NEE