Aangepaste Dodenherdenking 2020 met veel bloemen
GROENLO - Ook in Groenlo zorgde het heersende coronavirus begrijpelijkerwijs voor een afbreuk van het voorbereide programma voor de Dodenherdenking 2020. Desalniettemin wist het plaatselijke Comité 4 mei Groenlo een modus te vinden om de herdenking, en dat 75 jaar na de Tweede Wereldoorlog, een passende, gedenkwaardige invulling te geven. In samenwerking met de gemeente Oost Gelre, Scouting Groenlo, de basisscholen, de Stichting Stolperstenen Groenlo en de Groenlose RK Paulusparochie, locatie Calixtusbasiliek, werden er afgelopen maandag op verschillende plaatsen in Groenlo bloemstukken gelegd en kaarsen gebrand.
Door Theo Huijskes
Volgens Sylvia Wentink, woordvoerster namens het Comité 4 mei Groenlo, is er in samenspraak met het gemeentebestuur van Oost Gelre afgesproken de coronamaatregelen strikt op te volgen. “Dat is ook de reden dat wij ons bij het leggen van de verschillende bloemstukken hebben opgesplitst in kleine groepjes. Dit laatste alleen al vanwege het feit dat de meesten van ons, alsmede hun partners tot de risicogroep behoren. Wij hopen daarmee een voorbeeldfunctie te hebben vervuld.”
Het leggen van bloemstukken en het branden van kaarsen vond plaats bij het glazen monument in het plantsoen op de hoek Winterswijkseweg-Lichtenvoordseweg, bij het monument in de tuin van de RK Calixtusbasiliek, op de oorlogsgraven van het RK Kerkhof aan de Lichtenvoordseweg, alsmede op de NH Begraafplaats aan de Halvemaanweg. Volgens comitélid Maria Monasso staan de 160 ontstoken lichtjes voor de in Groenlo, geboren, gewoond en verbleven hebbende personen - Joden, onderduikers, soldaten en burgers- die door het oorlogsgeweld zijn omgekomen, alsmede één lichtje voor de vergeten mens.
Sonny Cohen overleed even vóór de Bevrijding in 1945
Het leggen van een bloemstuk op de NH Begraafplaats had ook dit jaar weer een bijzondere betekenis. Dit omdat een en ander gebeurt op het graf van de 5-jarige Sonny Heiny Cohen en omdat normaliter de leerlingen van alle Groenlose basisschollen daar jaarlijks standaard bij betrokken worden. Sonny werd op 6 november 1939 als Joods jongetje in Dinxperlo geboren. Vervolgens belandde hij als pleeg-, beter gezegd ondergedoken kind in het gezin van de familie Ormel aan de Rijksweg Groenlo-Winterswijk, alwaar hij even vóór de Bevrijding van Groenlo op 24 maart 1945 op 5-jarige leeftijd overleed.
Extra aandacht
voor 5-jarig
slachtoffer
Sonny Cohen
Sonny overleed toen hij buiten met enkele vriendjes in het weiland aan het spelen was. Op hetzelfde moment werd de nabijgelegen spoorlijn gebombardeerd door geallieerde vliegtuigen. Daarbij werd Sonny Cohen getroffen en gedood door een vlijmscherpe granaatscherf vanuit een overvliegend bombarderend vliegtuig. De vriendjes van Sonny bleven ongedeerd. Het trieste voorval heeft in de afgelopen 75 jaar de gemoederen altijd beziggehouden.
Het was in 2015 de toen 93-jarige Marietje Brus-Bus, in 2016 op 94-jarige leeftijd overleden, die in de openbaarheid bracht dat zij zich het bijzonder beangstigende voorval nog altijd kon herinneren als de dag van gisteren. Marietje Brus daarover vijf jaar geleden: “Wij waren in die tijd de naaste buren van de familie Ormel en mijn man Theo, die over een Ausweis beschikte, heeft in opdracht van de bij de ondergrondse aangesloten Grollenaar en wijlen Jan Donselaar de kleine overleden, in zakken gewikkelde Sonny met een bakkersfiets met voorop een grote broodkorf naar de NH Begraafplaats in Groenlo gebracht. Een zeer emotioneel moment, omdat moeder Ormel destijds het overleden kind op schoot had en hem niet wilde loslaten. Samen met Bernard Rondeel heeft mijn echtgenoot Theo kleine Sonny destijds in het pikkedonker begraven.”
