Met man en macht wordt er gewerkt aan de herinrichting van het Vrömdenkarkhof. Foto: Theo Huijskes

Met man en macht wordt er gewerkt aan de herinrichting van het Vrömdenkarkhof. Foto: Theo Huijskes

Het ‘Vrömdenkarkhof’ en het verhaal van 'Duutse Hanna'

GROENLO - Bij de renovatie van het zogenoemde ‘Vrömdenkarkhof’ aan de Eibergseweg in Groenlo, komen bij de vrijwilligers die het vele, zich hier aandienende werk verrichten, steeds weer verhalen los. Eén ervan gaat over ‘Duutse Hanna’, een Duitse vrouw die niet alleen op het Algemene Kerkhof van destijds is begraven, maar op dezelfde begraafplaats ook gedurende een groot aantal jaren een slaapplaats heeft gehad. De eigenlijke naam van ‘Duutse Hanna’ is Anna Elisabeth Pelzer. Een zwerversvrouw, die in 1865 in het Duitse Metelen nabij Münster is geboren en van daaruit is vertrokken naar Nederland.

Door Theo Huijskes

‘Baarhuisje’ diende als slaapplaats
Bij de herinrichting van de voormalige begraafplaats wil men daarom extra aandacht besteden aan deze, in vele opzichten bijzondere vrouw. Volgens ingewijden binnen de Oudheidkundige Vereniging Groenlo een armoedige, eenzame vrouw die destijds in Groenlo en omgeving, en dat zonder woon- en verblijfplaats, de kost probeerde te verdienen als marskrämeres. Opmerkelijk is dat deze, destijds ook wel als landloopster te boek staande vrouw van goede komaf was. Dit mag worden afgeleid aan het feit dat zij uit een familie komt die in Duitsland een grote winkelketen bezat, destijds te vergelijken met Vroom & Dreesman in Nederland.

Van haar verblijf in Groenlo is bekend dat zij 's nachts op de meest gekke plekken sliep. In hooimijten, kippenhokken en dergelijke, maar gedurende het merendeel van de nachten, en dat onder soms erbarmelijke omstandigheden, op het Algemene Kerkhof, tegenwoordig ‘Vrömdenkarkhof' genoemd. Bij goede weersomstandigheden in de buitenlucht en bij winters weer in het op het kerkhof aanwezige baarhuisje. Los van deze ongezonde levensomstandigheden schijnt ‘Duutse Hanna' ook nog getrouwd te zijn geweest met ene Hermanus Kemna, van beroep ploddenboer. Anna Elisabeth Pelzer overleed begin 1906 op 41-jarige leeftijd aan de kant van een zandweg, alwaar ze in bevroren toestand dood werd aangetroffen. Zij werd begraven op het nu weer in ere te herstellen kerkhof en dat zonder zelfs een naamplaatje of begrafenisnummer. De doodgraver was de enige, die destijds bij de teraardebestelling aanwezig was.