Achterhoekse wijngaarden blij met droogte
Algemeen'Zo extreem droog hebben we nog nooit meegemaakt'
Door Henri Walterbos
GROENLO/ACHTERHOEK - Achterhoekse wijngaarden zijn erg blij met de droogte. Met ruim dertig hectare aan wijngaarden is de Achterhoek één van de grootste wijnstreken van Nederland. De vruchtbare bodem is uitermate geschikt voor de teelt van wijndruiven. Jaarlijks worden er vele tienduizenden liters rode, witte en rosé wijnen geproduceerd, die goed hun weg naar de consument en de horeca weten te vinden. En met succes, want de wijnen uit de Achterhoek worden gewaardeerd met tal van onderscheidingen!
Sylvia Sonderen van Wijngaard Schepershof in Groenlo bevestigt dat de droogte gunstig is voor haar wijngaard, en hiermee voor het eindproduct. "Eigenlijk is het ieder jaar een apart jaar in Nederland. Elk jaar is anders. Ieder jaar moet je daar als wijnboer op inspelen, maar dit is wel heel extreem. Het begint altijd al in het voorjaar als de druiven uitlopen. We hebben een aantal jaren gehad dat we in mei nog nachtvorst hebben en de hele boel bevriest, dat je nieuwe uitlopers krijgt die dan een tijdje achterlopen. Dan is het de vraag 'worden die druiven wel mooi rijp?'. Dit jaar hebben we een heel mooi voorjaar, geen nachtvorst gehad, druiven lopen voor en het is extreem droog. Zo extreem droog hebben we echter nog nooit meegemaakt."
Minder sap
De extreme droogte maakt het volgens Sonderen dat de trosvorming zeer goed is gegaan en de bessen kleiner blijven. "De hoeveelheid sap is dan ook minder, maar met dit zonnige weer is de suikerproductie wel goed en hoog. Als dit zo doorzet dan krijgen we straks heel geconcentreerd sap en voller van suiker. De smaak zal dan gewoon beter worden, maar," houdt ze een slag om de arm, "het is pas juli en we gaan de druiven pas in september plukken. We zijn dus nog heel afhankelijk van het weer dat nog komen gaat. Als het in augustus nog een week of drie gaat regenen, dan kan het zomaar zijn dat er toch weer heel veel vocht in de druiven zit, en dan ben je terug bij af. Als deze droogte aanhoudt in combinatie met veel zon dan zal de oogst op een vroeger tijdstip zijn, want dan zijn de druiven veel eerder rijp. We lopen nu een paar weken voor, maar we hebben ook een goed najaar nodig. Dit klimaat stelt ons voor een enorme uitdaging. Krijgen wij dezelfde soorten wijnen als andere jaren, want dit hebben we nog nooit meegemaakt. Hartstikke spannend."
Coöperatief
Wijngaard Schepershof werkt in de Achterhoek samen in een coöperatief met zeven wijnboeren. "De andere collega's hebben allemaal dezelfde ervaring. We hebben allemaal mooie zandgrond, wat goed vocht doorlatend is. De druif heeft de eigenschap dat ie zelf wel op zoek gaat naar grondwater dat in de Achterhoek niet zo diep zit. Nu wel iets, maar de wortels gaan wel op zoek naar grondwater." De droogte betekent voor de wijnboeren niet 'minder werk'. "Wat het werk betreft is het misschien nog wel meer, al hoeft er minder gemaaid te worden. Door het goede voorjaar heb je veel uitlopers, waar veel trossen zijn uitgekomen. Om wijn te maken moet je de opbrengst van zo'n plant reduceren. We moeten er verhoudingsgewijs veel trossen afhalen, maar dat heeft als voordeel dat je de mindere trossen er af haalt en de hele mooie laat hangen. De mindere trossen worden als compost gebruikt voor onder de planten. Je wilt nu eenmaal kwalitatief goede wijn. Aan een plant kun je maar een beperkt aantal trossen laten zitten, want zo'n plant heeft maar een beperkte hoeveelheid energie. Hoe meer trossen aan de plant hoe meer dat de plant het moet verdelen over de trossen. Van een witte druif maximaal anderhalf tot twee kilo aan de plant laten hangen. Bij de blauwe druif minder, één tot anderhalve kilo." We weten door metingen precies op welke momenten we moeten oogsten." De wijnboeren zijn ware ambassadeurs van de Achterhoek. "Ik heb hier regelmatig mensen zitten die zeggen dat het lijkt alsof ze in Frankrijk zitten. Dan zeg ik 'nee, zo mooi is de Achterhoek."
Neerslagtekort
De toeristische sector spint er garen bij. Recreatieparken en campings in de Achterhoek hangen de vlag uit omdat de behoefte aan een vakantie in een warm buitenland of 'last minute' met de huidige temperaturen en vooruitzichten minder groot is en geen enkele reden is om de zon in een ver, duur oord op te zoeken. Boeren daarentegen hebben het moeilijk. Hun weilanden worden langzamerhand bruin. Een neerslagtekort heeft negatieve gevolgen op de landbouw en de kwaliteit van de grond. Met name aardappelen en maïs zijn gevoelig voor droogte, wat leidt tot productieverlies. Verder wordt vanuit de overheid een waarschuwende vinger opgestoken toch vooral verantwoord met watergebruik en vuur om te gaan. Voor de Achterhoek en Liemers is als enige code rood afgegeven voor gevaar op Natuurbranden.
Nederland heeft te kampen met een stevig neerslagtekort, zo laat het KNMI op haar site zien. En het einde van droogte lijkt op korte termijn nog niet in zicht. Het neerslagtekort in Nederland loopt hiermee, volgens cijfers van het KNMI, in razend tempo op. In de Achterhoek en Twente is het neerslagtekort nog stukken hoger dan het landelijke cijfer. Vrijdag 6 juli geeft de meter van het KNMI reeds een neerslagtekort van 181 millimeter (mm) aan. De verwachting van de komende 15 dagen meegerekend zal de grens van 200 mm snel overschreden worden en over twee weken op 215,6 mm staan, met in sommige delen van de Achterhoek en Twente dan zelfs uitschieters richting 240. Het jaar 1976 staat in statistieken te boek als recordjaar voor wat betreft neerslagtekort. Eind juni van dat jaar was het neerslagtekort in juni al 200 mm en medio augustus zelfs 360 mm. Gemiddeld over 13 stations in Nederland wordt van 1 april tot en met 30 september het neerslagtekort berekend.
