Marietje Reukers-Harbers (88): ‘Coronatijd is niet te vergelijken met oorlogstijd!’

GROENLO - De coronacrisis heeft een enorme impact op het leven van iedereen. Sommigen vergelijken de coronacrisis met de Tweede Wereldoorlog. Het maken van een vergelijking is volgens de Grolse Marietje Reukers-Harbers niet aan de orde. Zij is van mening dat het twee op zichzelf staande levenszaken betreft met daarbij de aantekening dat de gruwelijkheid van de oorlog en de holocaust met niets in het leven te vergelijken zijn. Daarbij aangevende dat in beide situaties weliswaar wel de vrijheid van eenieder in dit land wordt beperkt in verband met de van overheidswege opgelegde maatregelen en beperkingen.

Door Theo Huijskes

'Wij hadden zelfs geen elektriciteit'
Marietje Reukers-Harbers, geboren op 31 maart 1932 en derhalve de leeftijd hebbende van 88 jaar, kan zich de oorlog nog goed herinneren. “Ik heb de oorlogsjaren thuis op de boerderij in Eefsele meegemaakt in de leeftijd van acht tot dertien jaar. Eigenlijk de periode dat ik de lagere school, zijnde de St. Jozefschool in Groenlo, heb gevolgd. Iedere morgen om 7.00 uur op pad, om 8.00 uur in de kerk en om 9.00 uur in de schoolbanken. Wat mij van die jaren altijd is bijgebleven, is de constante grote angst. Kon moeilijk slapen ’s nachts en wanneer ik eenmaal in slaap viel, werd ik vaak stijf van angst wakker”, aldus Marietje, die als enige van het uit negen kinderen bestaande gezin Harbers nog in leven is. “De huidige coronatijd met die oorlogsjaren vergelijken, is appels met peren vergelijken. Kijk alleen nog maar naar alle ontspanningsmogelijkheden die men vandaag ter beschikking heeft om de tijd door te komen. In de oorlogsjaren hadden wij zelfs nog geen elektriciteit, laat staan een televisie. Van centrale verwarming hadden wij nog nooit gehoord. Wanneer je ’s morgens uit bed kwam, was het eerst houtjes hakken om de kachel aan te kunnen maken. Niet te vergelijken met de huidige tijd, waarin rijkdom hoogtij viert.”

Veel tijd in de schuilkelders doorgebracht
Wat Marietje ook nog steeds voor ogen staat, is dat zij erg veel tijd in de schuilkelders heeft doorgebracht. “Ik heb meer tijd in de schuilkelders gezeten dan in de schoolklassen. Een en ander ook op 31 maart 1945, niet alleen de dag van de bevrijding hier, maar ook nog eens de dag van mijn verjaardag. Ook toen overheerste de angst bij mij. Ik was bang, heel bang. En dat met name omdat enkele weken eerder en dat in februari een bombardement in Eefsele, om precies te zijn tussen Lievelde en de Steenbraakweg, had plaatsgevonden, waarbij vijf personen om het leven kwamen. Daaronder mijn 11-jarige zusje Rikie, destijds in de gehele familie ‘Rieksken’ genoemd. Tijdens het bombardement kreeg zij bomscherven in de longen, waarna zij nog anderhalf uur mocht leven om daarbij de woorden ‘Ik ga naar de hemel!’ uit te spreken. Ook de herinnering aan mijn broers, die tijdens de oorlogsjaren in Zevenaar tewerk werden gesteld, zal ik niet vergeten. Steeds dacht ik: ‘Hoe zou het met hen gaan?’ En ook het feit dat mijn vader op de fiets naar Zevenaar ging om te zorgen dat zijn zonen te eten kregen. Het is nu al 75 tot 80 jaar geleden, maar ik herinner mij nog steeds dat ik toen doodsangsten uitstond.”

Coronacrisis zonder honger te hoeven lijden
Marietje Harbers, die getrouwd was met de in 1999 op 67-jarige leeftijd aan een herseninfarct overleden Wim Reukers, bekend van zijn werkzaamheden bij de NV WOG (Waterleiding Oostelijk Gelderland), zegt ondanks het alleen zijn een mooi leven te leiden. “Ik woon nog steeds zelfstandig en dat gaat goed. Daarbij heb ik veel steun van mijn drie kinderen en hun partners en ben hemels blij met, anders gezegd supertrots, op mijn zeven kleinkinderen. “De coronacrisis is mede vanwege alle bestaande onzekerheden niet fijn om mee te maken, maar wat hebben wij nu te klagen? Wij hoeven geen honger te lijden en praktisch alles wat nodig is, hebben wij in feite binnen handbereik. Omdat het lopen niet meer mijn sterkste kant is, ben ik wel beperkt in mijn mogelijkheden. Ik had nog graag vrijwilligerswerk gedaan, maar dat is helaas niet meer mogelijk. Maar ik kijk wel met veel plezier en voldoening terug op het vrijwilligerswerk dat ik gedurende 35 jaar heb gedaan in het woonzorgcentrum De Molenberg. Alleen al een praatje maken met de bewoners en hen op een plezierige manier gezelschap houden, vond ik heerlijk om te doen. Ik denk nog graag terug aan het moment dat ik gehuldigd werd voor mijn 25-jarig jubileum!"